
Wspólnie będą szukać rozwiązań i próbować uzgodnić: jak sprawić, aby coraz częściej poruszać się po mieście komunikacją publiczną, pieszo lub na rowerze – bez względu na miejsce zamieszkania?
„Asambla Obywateli w Wilnie to ważny krok w kierunku wzmocnienia demokracji partycypacyjnej w mieście. Mamy nadzieję, że stanie się ona stałym narzędziem angażowania mieszkańców w rozwiązywanie najważniejszych problemów. Udział w niej to realna szansa, by mieszkańcy mieli wpływ na decyzje kształtujące Wilno – na przykład dotyczące wygodnego, bezpiecznego i dostępnego dla wszystkich transportu” – powiedział mer Wilna, Valdas Benkunskas.
Jak będzie przebiegać Asambla?
Od 6 sierpnia około 10 000 wilnian w skrzynkach pocztowych znajdzie zaproszenie do udziału w pierwszej wileńskiej Asambla Obywateli. Spośród zarejestrowanych uczestników zostanie wylosowanych 50 osób. Specjalny algorytm zapewni reprezentatywność: pod kątem wieku, płci, wykształcenia, statusu zawodowego i miejsca zamieszkania.
Jesienią uczestnicy wezmą udział w pięciu warsztatach. Poznają aktualny stan mobilności w mieście, wysłuchają ekspertów przedstawiających badania i strategie, podyskutują w małych grupach, a na koniec opracują rekomendacje dla władz Wilna – dla mera, dyrektora administracji miasta oraz członków Rady.
Jak jeździmy dziś, a jak chcemy jeździć?
Asambla odbywa się w momencie, gdy miasto pilnie musi ustalić wspólne podejście do transportu. Obecnie transport odpowiada za aż 38 % emisji gazów cieplarnianych w Wilnie. Przyjęty w 2018 r. plan zrównoważonej mobilności zakłada, że do 2030 r. 70 % wszystkich podróży będzie realizowanych komunikacją publiczną, na piechotę, rowerem lub hulajnogą. Tymczasem w 2024 r. aż 49 % podróży odbywa się samochodami, a wiele działań postępuje wolniej niż zakładano.
W związku z tym Asambla Obywateli to okazja, by realnie włączyć mieszkańców w kształtowanie polityki mobilności – z korzyścią dla czystszego powietrza, zdrowia obywateli i wygody codziennego życia, niezależnie od miejsca zamieszkania.
Na czym polega Asambla?
Asamblea jest odpowiedzią na rosnącą potrzebę włączania mieszkańców w decyzje dotyczące rozwoju miasta. To praktyka, która od dawna sprawdza się w wielu europejskich miastach. Na przykład w 2023 r. w Tallinie odbyła się Asambla Obywateli poświęcona zielonym przestrzeniom – 50 uczestników zaproponowało 39 rekomendacji przekazanych burmistrzowi miasta. Tego typu procesy wspierają Komisja Europejska i Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), które uznają Asamblea obywatelskie za jedną z najbardziej zaawansowanych form demokracji.
Na stronie internetowej Asambla Obywateli w Wilnie będzie można znaleźć materiały edukacyjne o mobilności, podsumowania dyskusji po każdym spotkaniu, a od 10 września do listopada każdy mieszkaniec będzie mógł zgłaszać własne pomysły dotyczące mobilności, które trafią do uczestników jako propozycje do dyskusji.
Więcej form zaangażowania mieszkańców
W Wilnie stosuje się również inne formalne i nieformalne formy partycypacji: konsultacje planistyczne, spotkania dotyczące projektów zieleni miejskiej, ankiety, wyjścia w teren i warsztaty kreatywne.