Trudny czas dla kultury zmusza do szukania nowych form prezentacji zjawisk artystycznych. Na ciekawy pomysł wpadli organizatorzy festiwali teatralnych na Litwie. W dniach 5-14 września spragnieni kontaktu z kulturą mogli uczestniczyć w niezwykłym dwupaku festiwalowym. Dwa pierwsze dni Wileńskich Spotkań Sceny Polskiej były zarazem dwoma ostatnimi festiwalu TransMisje Balticum. Było pięknie i wzruszająco.
Uroczystość oficjalnego otwarcia X Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Wileńskie Spotkania Sceny Polskiej otworzyła Lila Kiejzik, dyrektor festiwalu i Polskiego Teatru „Studio” w Wilnie, pomysłodawcy i głównego organizatora Wileńskich Spotkań.
Już pierwsze wydarzenie festiwalowe w DKP porwało licznie zebraną publiczność. Fundacja Pomysłodalnia zaprezentowała specjalnie na tę okazję przygotowany koncert „Polskie, arcypolskie: Nadzieja”. Hanka Łubieńska (wokal prowadzący), Rafał Jackiewicz (sax), Aleksandra Mońko-Allen (piano) i Katarzyna Witkowska zaprezentowali kilkanaście „nieśmiertelników” polskiej piosenki poetyckiej. Wielkie wrażenie na zebranych zrobił finał, „Moja i Twoja nadzieja” z repertuaru zespołu Hey:
Na bis zebrani wybrali „Dziwny jest ten świat” Czesława Niemena. Ze sceny padł apel do pani ambasador Doroszewskiej i dyrektor Wrotnowskiej-Gmyz o interwencję ws. Pohulanki. Festiwal po raz pierwszy nie mógł się odbyć w tym niezwykłym dla polskiej kultury miejscu, co jest przykrą informacją.
Wydarzeniem, szczególnie sądząc po reakcji publiczności, która nagrodziła aktorów owacją na stojąco, był „Wiśniowy sad”, najnowsza premiera Teatru im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie.
Polski Teatr Ludowy we Lwowie zaprezentował na scenie DKP komedię Antoniego Cwojdzińskiego w reżyserii Zbigniewa Chrzanowskiego. „Hipnoza” to sztuka o tematyce „psychosomatycznej”, jak ją określił reżyser: pacjentka szuka ratunku u kolejnego doktora, zawodzą wszelkie środki i lekarz postanawia zastosować modną wówczas hipnozę (sztuka powstawała w latach 40. XX wieku).
Jakość artystyczną festiwali tworzyły produkcje Polskiego Teatru „Studio”. Gospodarze zaprezentowali na wielkim ekranie Multikina swój wielki hit „Na wileńskiej ulicy” Lili Kiejzik i Sławomira Gaudyna
oraz najnowszą propozycję pt. „Szkice o Polsce”. W spektaklu poezję i prozę Norwida prezentował Artur Dowgiałło, zdobywca w ubiegłym roku głównej nagrody Konkursu Recytatorskiego im. Adama Mickiewicza dla Polaków z Zagranicy „Kresy”, tegoroczny maturzysta Gimnazjum im. Józefa Ignacego Kraszewskiego w Wilnie. Recytacja jest przeplatana piosenkami Jacka Kaczmarskiego w wykonaniu Agnieszki Rawdo, aktorki znanej m.in. z występów w teatrze Oskarasa Korsunovasa (pamiętna rola w „Romeo i Julii”).
Tradycyjnie na Spotkaniach pojawił się spektakl Zespołu Teatralnego im. Jerzego Cienciały w Wędryni. Zespół z Czech zaprezentował komedię pod znaczącym tytułem: „No comment lub Idioci w polityce”. „POP-EZJA” to spektakl Nowej Awangardy Wileńskiej i Polskiego Teatru w Wilnie, oparty na twórczości młodych poetów wileńskich (limit wieku to 40 lat – przyp. Red.) Autorzy scenariusza i reżyserzy Bożena Sosnowska i Romuald Ławrynowicz wykorzystali utwory autorów tworzących na Litwie po polsku.
Produkcja Fundacji Pomysłodalnia. „Nasza bajka” w reżyserii Magdaleny Olszewskiej, wg scenariusza Piotra Wyszomirskiego, z muzyką Krzysztofa Wojciechowskiego i w wykonaniu Hanki Łubieńskiej i Katarzyny Witkowskiej ucieszyła dzieci i rozbawiła nostalgicznie dorosłych, którzy przypomnieli sobie dzięki tej muzycznej bajce Niewidzialną Rękę, Colargola, Lolka porzuconego przez Bolka czy cierpiącego na szpiegowski stres pourazowy i osobowość wieloraką Don Pedro, szpiega z krainy Deszczowców.
Oprócz wspomnianego już koncertu na otwarcie w pierwszym dniu festiwalu miał miejsce recital Dagny Mikoś. Aktorka Teatru im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie i akompaniujący jej Mikołaj Babula przedstawili owacyjnie przyjętą wiązankę szlagierów. W Bazylice Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Trokach miał miejsce koncert duetu Harp & Chords, który tworzy rodzeństwo grające ze sobą już 22 lata. Julia Łopuszyńska jest harfistką, a jej brat Stanisław Łopuszyński klawesynistą i pianistą. Podczas koncertu Tria Ivara Brinuma z Łotwy wybrzmiały standardy jazzowe w nowych aranżacjach, które ze swadą przedstawili: pianista Artjom Sarwi, kontrabasista Wiktor Stankiewicz i skrzypek Iwar Brinums.
Dorota Górczyńska-Bacik, polska poetka z Wielkiej Brytanii w wyjątkowy sposób prezentowała swoje utwory z najnowszego tomiku „Grafika myśli”. Towarzyszył jej Remi Juśkiewicz, który grał na gitarze i śpiewał piosenki do słów Doroty i innych, polskich poetów z Wielkiej Brytanii. Niezapomniany, bardzo intymny wieczór poezji i muzyki.
W DKP odbył się wernisaż wystawy „Kiepura i Eggerth. Miłość na scenie”. Polak – Węgier dwa bratanki, a Polak i Węgierka? Wielka miłość! I właśnie o miłości Jana Kiepury i Marthy Eggerth opowiada wystawa, którą można oglądać do końca festiwalu. Wystawa powstała dzięki współpracy Polskiego Instytutu Badawczego i Muzeum w Budapeszcie i Narodowego Archiwum Cyfrowego w Warszawie.
Po raz pierwszy na Wileńskich Spotkaniach doszło do debaty. Efektem spotkania pt. „Polski teatr poza Polską” było podpisanie Deklaracji Unii Polskich Teatrów poza Polską. Sygnatariuszami deklaracji byli m.in. przedstawiciele polskich teatrów poza Macierzą i dyrektor Instytutu Teatralnego Elżbieta Wrotnowska-Gmyz.
Festiwal zakończył się mocnym akordem w Młodzieżowym Teatrze Litwy w Wilnie.Pokaz „Szkiców o Polsce”został przyjęty owacyjnie. Wielkie wrażenie na zebranych zrobiła Agnieszka Rawdo, piosenki Jacka Kaczmarskiego w jej wykonaniu stanowiły piękne ukoronowanie festiwalu.
skróty – zw.lt
