
Dyrektor muzeum, historyk Remigijus Černius, mówi, że na wystawę wybrano symbolicznie 30 eksponatów z okazji trzydziestej rocznicy powstania instytucji.
„Są to autentyczne przedmioty używane kiedyś przez zesłańców, więźniów politycznych i litewskich partyzantów, własnoręcznie wykonane pamiątki, symboliczne relikwie zabierane ze sobą na zesłanie – ołtarze, różańce, biżuteria i skrzynki na listy, ramki na zdjęcia, haftowane pocztówki, pudełka na tytoń, broń, czasopisma, aparaty fotograficzne, szachy i inne” – powiedział w raporcie R. Černius.
Według niego muzeum zgromadziło znacznie więcej eksponatów, niż może zmieścić się w przestrzeniach stałych wystaw.
Obiekty zostały pozyskane z inicjatywy samych muzealników i zesłańców, więźniów politycznych, organizacji patriotycznych i dysydentów.
R. Černius twierdzi, że wystawa skierowana jest do zwiedzających, którzy walkę oporu i ludobójstwo ludności litewskiej znają jedynie z podręczników historii i mediów, a także dla tych, którzy sami doświadczyli represji okupacyjnych.
Przedmioty wybrane z zachowanych kolekcji nie były dotąd nigdzie eksponowane, więc wystawa może zainteresować również tych, którzy już tu byli.
Zwiedzający wystawę będą mogli zobaczyć wizytówki – rękodzieła powitania, wsparcia i pociechy wyszywane potajemnie przez strażników więziennych i dozorców obozowych na małych skrawkach materiału w litewskich więzieniach i obozach sowieckich igłą lub igłą z rybiej kości.
W 11. celi więzienno-śledczej KGB, w której modlił się papież Franciszek, który odwiedził Litwę w 2018 r. zwiedzający będą mogli zobaczyć cenny dar Ojca Świętego – latarnię liturgiczną, będzie można zobaczyć wystawione na wystawę różańce i wykonany własnoręcznie ołtarz Matki Boskiej z Dzieciątkiem.
Punktem kulminacyjnym ekspozycji jest różaniec widoczny przez wizjer celi więziennej.
Wystawa w Muzeum Okupacji i Walk o Wolność przy ulicy Aukų, przy Alei Giedymina, będzie czynna do końca tego roku.