Komisja Socjolingwistyki afiliowana przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów skupia językoznawców zajmujących się badaniami relacji język – społeczeństwo – kultura. Obecnie liczy 58 członków, reprezentujących ośrodki naukowe z 14 krajów: Austrii, Białorusi, Bułgarii, Chorwacji, Czech, Litwy, Macedonii Płn., Niemiec, Polski, Rosji, Serbii, Słowacji, Słowenii i Ukrainy. Funkcję przewodniczącej Komisji Socjolingwistyki pełni od 2008 r. prof. dr hab. Halina Kurek z Wydziału Polonistyki UJ, kierownik Katedry Lingwistyki Kulturowej i Socjolingwistyki.
W tematyce tego przedsięwzięcia odwołujemy się do pojęcia pogranicza, aby pokazać złożoność rzeczywistości, w jakiej funkcjonuje współcześnie Słowiańszczyzna. Zmiany geopolityczne w ostatniej dekadzie XX wieku ukształtowały nowe pogranicza terytorialne w Europie, rzutowały także na sytuację socjolingwistyczną poszczególnych języków słowiańskich. Na przełomie XX i XXI wieku rewolucja technologiczna przyśpieszyła globalizację wzorców komunikacyjnych, doprowadziła do powstania nowych mediów, nowych gatunków i form językowych. Wskutek procesów globalizacyjnych systemy języków słowiańskich ewoluują przede wszystkim pod wpływem języka angielskiego. Nieograniczony przepływ idei i wzorów oraz homogenizacja kulturowa nie doprowadziły jednak do zaniku tradycyjnie rozumianych pograniczy etnicznych i językowych – wielojęzyczność, wielokulturowość i lokalność zyskały nowy wymiar, między innymi dzięki obecności w świecie wirtualnym.
W analizie zjawisk zachodzących na przełomie wieków w językach słowiańskich termin pogranicze może oznaczać zarówno stan lub obszar przejściowy, jak I wskazywać na hybrydowość odmian języka, sposobów komunikacji itp. Proponujemy szerokie ujęcie tej tematyki w wystąpieniach konferencyjnych. Chcielibyśmy poruszyć m.in. następujące zagadnienia:
- pogranicza językowe, terytorialne, religijne
- kontakty językowo-kulturowe w ramach wspólnoty słowiańskiej
- kontakty języków i kultur słowiańskich i niesłowiańskich
- język standardowy a dialekt, regiolekt, socjolekt
- język wsi – język miasta
- tożsamość w środowisku wielojęzycznym i wielokulturowym
- wartości ukształtowane na pograniczu
- koncepty narodowe, etniczne, ludowe
- kulturemy polskie, litewskie, europejskie
- komunikacja na pograniczu świata „realnego” i rzeczywistości wirtualnej
- globalizacja vs. glokalizacja w języku i komunikacji
- oficjalność i nieoficjalność w języku, dyskurs prywatny a dyskurs publiczny
- wiedza naukowa a wiedza potoczna zakrzepła w języku.
Rozmowy i dyskusje o zagadnieniach dotyczących różnego rodzaju pograniczy na skalę europejską przybliży nam przeszłość, ukaże transformację niektórych zjawisk społecznych oraz ujawni ich związek ze współczesnością. Wykorzystanie różnych form i przejawów kultury w tego typu badaniach pozwoli nie tylko na analizę już wytypowanych grup wartości, ale też wykrycie nowych, ich interpretację w kontekście konceptosfery polskiej, litewskiej i europejskiej.
Konferencja będzie też transmitowana on-line. Więcej o konferencji:
http://www.sociolingvistika2022.flf.vu.lt/pl/pradzia-polski/
