
W decyzji rzeczniczki Urzędu do spraw równych możliwości wskazano, że wybór władz miasta, który utrudnia osobom niekorzystającym z aplikacji mobilnych czy kart zbliżeniowych zakup biletu, stwarza dodatkowe trudności, a w niektórych przypadkach wręcz uniemożliwia ich zakup.
„Brak możliwości zakupu biletu w autobusie lub trolejbusie w sposób inny niż za pomocą karty zbliżeniowej może prowadzić do dyskryminacji niektórych mieszkańców i odwiedzających miasto, a także do dodatkowych wydatków. Dzieje się tak, ponieważ z obiektywnych powodów osoby te nie korzystają z technologii cyfrowych” – powiedziała Jolita Miliuvienė, pełniąca obowiązki rzeczniczki Urzędu do spraw równych możliwości, w komentarzu dla agencji BNS.
„W konsekwencji nie mogą one w pełni korzystać z usługi transportu publicznego ani z przysługujących im zniżek” – dodała.
Zgodnie z decyzją Rady Miasta Wilno, od 1 września ubiegłego roku pasażerowie chcący kupić bilet na autobusy lub trolejbusy w Wilnie mogą to zrobić tylko za pomocą aplikacji mobilnych lub przez zbliżenie karty zbliżeniowej lub „Vilniečio kortelė” do kompostera w pojazdach.
Zbulwersowany mieszkaniec zwrócił się do rzeczniczki Urzędu do spraw równych możliwości, twierdząc, że taki sposób zakupu biletów dyskryminuje ludzi ze względu na wiek i status społeczny.
Wnioskodawca zaznaczył, że nie każdy starszy człowiek może sobie pozwolić na zakup smartfona lub nauczyć się z niego korzystać. Ponadto wielu starszych mieszkańców otrzymuje emeryturę w gotówce i nie ma kart bankowych.
Skarżył się również, że osoby starsze oraz osoby niepełnosprawne nie mogą już korzystać ze zniżek na bilety, ponieważ bilety ulgowe sprzedawane są tylko w punktach sprzedaży, a w transporcie publicznym można kupić jedynie bilety w pełnej cenie przy użyciu karty zbliżeniowej.
Proponują korzystanie z kiosków
Urząd zwrócił się do przedstawicieli samorządowej spółki „Susisiekimo paslaugos”, prosząc o wyjaśnienie, dlaczego wprowadzono taki system.
Zgodnie z odpowiedzią spółki, rezygnacja z płatności gotówką w pojazdach miała na celu uproszczenie pracy kierowców, zwiększenie bezpieczeństwa pasażerów oraz zmniejszenie kosztów administracyjnych.
Dodatkowo zaznaczono, że bilety sprzedawane przez kierowców stanowiły tylko 5% wszystkich transakcji, a na podstawie przeprowadzonych ankiet, większa część kupujących bilety w ten sposób to osoby poniżej 55. roku życia.
Przedstawiciele spółki „Susisiekimo paslaugos” podkreślili, że wielu mieszkańców posiada karty zbliżeniowe, dlatego taki sposób płatności jest wygodniejszy.
W odpowiedzi na pytanie, dlaczego w autobusach i trolejbusach sprzedawane są tylko bilety w pełnej cenie i wyłącznie w formie elektronicznej, przedstawiciele „Susisiekimo paslaugos” powołali się na doświadczenia 53 miast europejskich podobnych wielkością do Wilna, w których w 15 z nich stosuje się podobne rozwiązanie.
Dla osób chcących płacić gotówką firma „Susisiekimo paslaugos” proponuje korzystanie z kioskó znajdujących się przy przystankach, których jest 48, lub z 167 innych punktów sprzedaży, które znajdują się w niedalekiej odległości od przystanków.
Miasto nie zmieni decyzji
Jolita Miliuvienė, pełniąca obowiązki rzeczniczki Urzędu do spraw równych możliwości nie zgodziła się z argumentami spółki. Według niej nawet kilometr to wystarczająco duża odległość, która może ograniczać możliwość korzystania z transportu publicznego, szczególnie dla osób starszych.
Krytycznie oceniła również argumenty „Susisiekimo paslaugos” odnoszące się do doświadczeń innych miast europejskich, ponieważ nie przedstawiono żadnych danych, które mogłyby uzasadnić przyjęte tam decyzje, takich jak zwyczaje mieszkańców dotyczące korzystania z urządzeń cyfrowych czy gotówki, czy też dostępne alternatywy zakupu biletów.
Miliuvienė zwróciła uwagę, że badania pokazują, iż starsze osoby w Litwie mają trudności z dostępem do usług cyfrowych, a wielu z nich przyzwyczaiło się do korzystania z gotówki, która często jest ich jedyną formą płatności.
Zwróciła uwagę, że stołeczny samorząd nie wypełnił odpowiednich postanowień Urzędu do spraw równych możliwości, która nakłada obowiązek zapewnienia równych praw i możliwości niezależnie od wieku, statusu społecznego lub innych cech tożsamości.
Do samorządu miasta Wilno została skierowana rekomendacja, aby umożliwiły zakup biletów w transporcie publicznym nie tylko drogą elektroniczną. Po zapoznaniu się z tą rekomendacją, przedstawiciele miasta odpowiedzieli, że nie planują zmiany tej decyzji.