Pasterka jest pamiątką pochodzącą z pierwszych wieków chrześcijaństwa, kiedy nabożeństwa nocne należały do stałej praktyki Kościoła. Pierwsze msze święte o północy 24 grudnia sprawowano w Betlejem. W Rzymie zwyczaj ten znany był już za czasów papieża Grzegorza I Wielkiego, kiedy to pasterkę odprawiano przy żłóbku Chrystusa w bazylice Matki Bożej Większej. Charakter tej liturgii tłumaczą pierwsze słowa invitatorium, wprowadzenia do mszy: „Chrystus narodził się nam. Oddajmy mu pokłon”.
Następny dzień – 25 grudnia – przyjęło się nazywać Bożym Narodzeniem, a 26 grudnia – drugim dniem świąt, obchodzonym na pamiątkę św. Szczepana, który był pierwszym męczennikiem za wiarę chrześcijańską.
W większości kościołów w Wilnie, na Wileńszczyźnie oraz w bardziej odległych miejscowościach Litwy, gdzie mieszkają Polacy, msze święte są odprawiane w języku polskim.
Pasterki w Wilnie:
kościół pw. św. Teresy – godz. 21;
kościół pw. św. apostołów Piotra i Pawła – godz. 20;
kościół pw. św. apostołów Filipa i Jakuba – godz. 22;
kościół pw. Ducha Świętego – godz. 21;
kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (franciszkański) – godz. 24;
kościół pw. Wszystkich Świętych – godz. 18;
parafia pw. św. Jana Pawła II (ul. Medeinos 14) – o godz. 20;
kościół pw. św. Jana Bosko – godz. 23;
kościół pw. Opatrzności Bożej – godz. 20;
kościół pw. bł. Jerzego Matulewicza – godz. 20;
kościół pw. św. Rafała Archanioła – godz. 22;
kościół pw. św. Józefa (w Zameczku) – godz. 20;
kościół pw. Odnalezienia Krzyża Świętego (w Kalwarii) – godz. 19;
kościół pw. św. Kazimierza (w Nowej Wilejce) – godz. 18;
kościół pw. Chrystusa Króla i św. Teresy od Dzieciątka Jezus – godz. 18;
kościół pw. Ducha Świętego w Grzegorzewie – godz. 20;
Rozkład mszy św. w języku polskim w Wilnie 25 i 26 grudnia oraz 1 stycznia można znaleźć na stronie vilnensis.lt.
Pasterki w poszczególnych kościołach archidiecezji wileńskiej poza Wilnem:
bazylika Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Trokach – godz. 17;
kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Landwarowie – godz. 20;
kościół pw. Trójcy Przenajświętszej w Rykontach – godz. 18 (LT/PL);
kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny i św. Benedykta w Starych Trokach – godz. 19;
kaplica w Wace Trockiej – godz. 18;
kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Mejszagole – godz. 21;
kościół pw. św. Antoniego z Padwy w Jęczmieniszkach – godz. 19;
kościół pw. Serca Jezusowego w Podbrzeziu – godz. 21 (PL/LT);
kościół pw. Trójcy Przenajświętszej w Suderwie – godz. 21 (LT/PL):
kościół pw. Najświętszej Maryi Panny w Szyłanach – godz. 18;
kościół pw. Opatrzności Bożej w Balingródku – godz. 18;
kościół pw. św. Jerzego w Bujwidzach – godz. 19.30;
kościół pw. bł. ks. Michała Sopoćki w Czarnym Borze – godz. 19;
kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Ławaryszkach – godz. 21;
kościół pw. Najświętszej Maryi Panny Matki Miłosierdzia w Kienie – godz. 19;
kościół pw. Trójcy Świętej i św. Kazimierza w Miednikach – godz. 22;
kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Mickunach – godz. 21 (PL/LT);
kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Koleśnikach – godz. 20 (PL/LT);
kościół pw. św. Michała Archanioła w Niemenczynie – godz. 22;
kościół pw. św. Rafała Kalinowskiego w Niemieżu – godz. 21;
kościół pw. św. Feliksa Walezjusza w Sużanach – godz. 19;
kościół pw. św. Anny w Jaszunach – godz. 20 (msza św. PL/LT);
kościół pw. Trójcy Świętej w Rudnikach – godz. 20;
kościół pw. Wszystkich Świętych w Święcianach – godz. 19 (msza św. LT/PL);
kaplica pw. Najświętszej Maryi Panny Opiekunki Rodzin w Mościszkach – godz. 17;
kościół pw. Najświętszej Maryi Panny, Dobrej Rady w Rudominie – godz. 21;
kościół pw. Najświętszej Maryi Panny, Królowej Rodzin w Podbrodziu – godz. 20;
kościół pw. św. św. apostołów Piotra i Pawła w Korkożyszkach – godz. 18.
Rozkład mszy św. 25 i 26 grudnia oraz 1 stycznia w kościołach archidiecezji wileńskiej poza Wilnem można znaleźć na stronie vilnensis.lt.
Radio Znad Wilii zaprasza na transmisje Mszy świętych w okresie świąt Bożego Narodzenia w radiu, na stronie „Facebookowej” i YouTube. Będą one nadawane z kościoła Odnalezienia Krzyża Świętego w Wilnie.
Wigilia Bożego Narodzenia – 24 grudnia Msza św. o godz. 19:00;
Boże Narodzenie – 25 grudnia Msza św. o godz. 9:00;
Drugi dzień Bożego Narodzenia – 26 grudnia Msza św. o godz. 9:00.
1 stycznia (poniedziałek) – Msza św. o godz. 9:00.
Uroczystość Trzech Króli – Msza św. 6 stycznia o godz. 9.00.
Transmisje można obserwować:
Za pośrednictwem Facebooka: https://www.facebook.com/radioznadwilii
W Radiu Znad Wilii – 103.8 FM.
W Youtube: Transmisja Mszy św. z Kalwarii Wileńskiej – YouTube