Inauguracja obchodów Roku Tadeusza Kościuszki na Litwie miała miejsce 11 maja w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie. Rok 2017, w którym obchodzimy 200. rocznicę śmierci bohatera narodowego Polski, Litwy, Białorusi, Francji i Stanów Zjednoczonych, został ogłoszony przez polski Sejm Rokiem Tadeusza Kościuszki. Podobną uchwałę przyjął również w kwietniu br. Sejm Republiki Litewskiej. Obchody roku na świecie swoim patronatem objęło również UNESCO.
„Drzewo upamiętniające Kościuszkę zostanie posadzone tutaj, w Uniwersyteckim Ogrodzie Botanicznym, obok drzewa Lecha Kaczyńskiego oraz róż Fryderyka Szopena. Za tę możliwość chcę podziękować wszystkim organizatorom oraz partnerom tych obchodów”- podczas inauguracji mówił dyrektor Instytutu Polskiego w Wilnie Marcin Łapczyński.
„Obecnie Litwa jest wielonarodowym państwem, gdzie w zgodzie obok siebie zamieszkują różne narody, a dzisiaj zasadzone drzewko niech jeszcze długo przypomina dla przyszłych pokoleń nie tylko o tym, że szanujemy i pielęgnujemy tę przyjaźń, ale dbamy też o przeszłość i przyszłość”- mówił Łapczyński.
Pod koniec uroczystości w Ogrodzie Botanicznym zostało zasadzone drzewo upamiętniające Tadeusza Kościuszkę.
„Cieszę się, że mogę wziąć udział w tym niezwykłym wydarzeniu, upamiętniającym człowieka, który był tak zainspirowany ideą demokracji i wolności, że odbył bardzo daleką podróż, aby wziąć udział w walce o wolność. Była to fascynująca osobowość”- powiedziała przedstawicielka Ambasady USA na Litwie Heather Steil.
„Być może my, Litwini, zapomnieliśmy trochę o tym swoim bohaterze, a w konsekwencji nasza historia brzmi dziwnie i o Kościuszce piszemy „polski generał”. Widząc dzisiaj tę piękną drużynę, zebrane osoby, wojsko, gości, myślę że możemy dokonać przewrotu, który zapoczątkujemy tutaj, na Aleksocie w Kownie. Pokażemy prawdę historyczną”- mówił mówił prof. Valdas Rakutis.
„Cieszę się, że jestem na dzisiejszej uroczystości, bo prawdę powiedziawszy, mowa tutaj najszerzej w świecie znanym Białorusinie. Głosił on najwyższe wartości każdego narodu, wolność i niezależność. Mam nadzieję że podobne obochdy wkrótce będą miały miejsce na Białorusi, w miejscu narodzin Kościuszki” podczas uroczystości mówił Ambasador Białorusi na Litwie Aleksandr Korol.
Podczas inauguracji można było usłyszeć prelekcję prof. Valdasa Rakutisa „Generał Tadeusz Kościuszko – bohater narodów miłujących wolność: Polaków, Litwinów i Amerykanów“, a następnie zobaczyć inscenizowany pokaz wojskowych grup rekonstrukcyjnych w strojach z XVIII i XIX w. z udziałem 1 Regimentu Pieszego Buławy Wielkiej Litewskiej (Wiłkomierz), Klubu Historii Wojskowości przy Muzeum Wojskowym Witolda Wielkiego w Kownie, Klubu Historii Wojskowości Litewskich Tatarów im. Generała WKL Józefa Bielaka, 1 Pułku Dragonów Litewskich im. Księcia Pruskiego Albrechta (Kłajpeda), Wolnych Strzelców Powiatu Kowieńskiego, Woltyżerów 4 Pułku Piechoty Aleksoty, 212 Kompanii Aleksoty 2 Jednostki Strzelców Litewskich im. Witolda Wielkiego.
„Chciałabym podkreślić, że szanujemy Kościuszkę nie tylko za to, że walczył za Rzeczpospolitą Obojga Narodów, ale też dlatego że walczył o wartości, które były zapisane w Konstytucji 3 maja. Była to pierwsza Konstytucja w Europie, która głosiła równość wszystkich obywateli państwa. Stało się to fundamentem zarówno państwa litewskiego jak i polskiego, a głoszone zasady są aktualne również dzisiaj”- powiedziała zastępca Ambasadora RP na Litwie Maria Ślebioda.
Obchody Roku Kościuszki odbywają się z inicjatywy Instytutu Polskiego w Wilnie, we współpracy z Ambasadą RP w Wilnie Ministerstwem Spraw Zagranicznych Republiki Litewskiej oraz Starostwem Dzielnicy Aleksotas w Kownie.
30 maja 2017 roku w Pałacu Balińskich w Jaszunach odbędzie się natomiast wieczór
poświęcony pamięci Tadeusza Kościuszki, w programie którego znalazł się wykład znanego litewskiego historyka prof. Alfredasa Bumblauskasa o Tadeuszu Kościuszce oraz wyjątkowy koncert „Kościuszko plays Kościuszko” w wykonaniu „Bokun/Kościuszko Duo” z Polski.
Atrakcją wieczoru będzie wykonanie przez artystów wyjątkowych transkrypcji muzycznych dzieł Tadeusza Kościuszki. Wstęp wolny.