Obchody 80. rocznicy pacyfikacji wsi Koniuchy

Wczoraj, 28 stycznia, odbyły się obchody 80. rocznicy pacyfikacji wsi Koniuchy. W kościele pw. św. Michała Archanioła w Butrymańcach odprawiono uroczystą mszę św., po czym zebrani udali się do Krzyża Pamięci Pomordowanych w Koniuchach, gdzie odbyło się przemówienie gości, złożono wieńce i zapalono znicze.

zw.lt
Obchody 80. rocznicy pacyfikacji wsi Koniuchy

Fot. zw.lt/ Bartosz Frątczak

Niedzielna uroczystość przy pomniku w formie białego krzyża z nazwiskami ofiar, poprzedzona mszą świętą, zgromadziła lokalną społeczność, młodzież szkolną, przedstawicieli władz rejonu solecznickiego, Związku Polaków na Litwie oraz delegację polskiej placówki dyplomatycznej.

Wasza obecność tu jest największym świadectwem pamięci o tych tragicznych wydarzeniach. (…) Dziękujemy, że dbacie, pamiętacie i przekazujecie młodym Polakom na Wileńszczyźnie tę trudną historię lokalną” – powiedziała konsul Szmalec.

Fot. zw.lt/ Bartosz Frątczak

Wicemer rejonu solecznickiego Waldemar Śliżewski stwierdził w rozmowie z PAP, że „to wydarzenie w naszej pamięci historycznej zajmuje szczególne miejsce”.

„To była największa brutalna rozprawa z ludnością cywilną podczas II wojny światowej na tych ziemiach. To nie była potyczka militarna, to był atak partyzantki sowieckiej na bezbronną wieś” – przypomniał Śliżewski. „Naszym obowiązkiem jest pamiętać o tych wydarzeniach sprzed 80 laty, aby nigdy się one więcej nie powtórzyły – dodał.

Fot. zw.lt/ Bartosz Frątczak

Zbrodnia we wsi Koniuchy

Jak wynika z poczynionych ustaleń, w nocy z 28 na 29.01.1944 r. grupa partyzantów sowieckich otoczyła wieś i ok. 5-tej rano przystąpiła do ataku, który trwał 1,5 – 2 godziny. Pochodniami podpalano słomiane dachy domów, do wybudzonych, uciekających mieszkańców strzelano na oślep. W wyniku ataku zginęło co najmniej 38 osób, kilkanaście zostało rannych. Część ofiar spłonęła w swych domach, część zginęła od strzału z broni palnej.

Wśród ofiar byli mężczyźni, kobiety i małe dzieci. Spalono większość zabudowań, ocalało tylko kilka domów. Atak na Koniuchy przeprowadziła 120-150 osobowa grupa partyzantów sowieckich pochodzących z różnych oddziałów stacjonujących w Puszczy Rudnickiej.

Wszystkie dostępne źródła potwierdzają, że w styczniu 1944 roku w Koniuchach doszło do masakry bezbronnej polskiej ludności cywilnej, a napastnicy wykazali się niezwykłym okrucieństwem i bestialstwem. Najstarsza z ofiar miała 57 lat, najmłodszą było dwuletnie dziecko.

Według ustaleń Instytutu Pamięci Narodowej, atak na Koniuchy przeprowadziła licząca 120–150 osób grupa partyzantów sowieckich pochodzących z różnych oddziałów stacjonujących w Puszczy Rudnickiej. O tym, co się wydarzyło w Koniuchach, w okresie sowieckim milczano. Dopiero w 60. rocznicę pacyfikacji wsi, staraniem Solecznickiego Oddziału Związku Polaków na Litwie i dzięki Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa ustawiony został krzyż, na którym umieszczono 38 nazwisk ofiar tragedii.

Zapraszamy do obejrzenia galerii zdjęć:

Na podst. PAP.

PODCASTY I GALERIE