„Naszym celem jest, aby przestrzenie publiczne poza centrum miasta były atrakcyjne. Plac ten został zaplanowany w czasach radzieckich, według ówczesnych standardów jako przestrzeń tranzytowa, mająca pełnić funkcje reprezentacyjne. Chcemy, aby stał się on przytulny, żywy i odpowiadający współczesnym potrzebom mieszkańców” – powiedział wicemer Wilna, Andrius Grigonis.
Podczas zdalnego spotkania architekci spółki deweloperskiej „Vilniaus Vystymo Kompanija” i przedstawiciele samorządu miasta Wilno zaprezentowali mieszkańcom koncepcję modernizacji placu. Proponuje się uczynienie tej przestrzeni bardziej przytulną, z amfiteatrem oddzielającym plac od ulicy za pomocą roślinności oraz usunięciem większości schodów w celu poprawy komfortu poruszania się.
Laura Joffė, dyrektora spółki deweloperskiej „Vilniaus Vystymo Kompanija”, która organizuje spotkania zarówno na żywo, jak i zdalnie, podkreśliła, że przy projektowaniu przestrzeni publicznych kluczowa jest współpraca z lokalną społecznością.
„Mieszkańcy, którzy codziennie korzystają z przestrzeni publicznych, najlepiej wiedzą, czego im w tych miejscach brakuje i co powinno zostać zachowane” – zaznaczyła dyrektorka spółki.
Jakie zmiany proponuje się dla placu?
Podczas spotkania mieszkańcy omawiali proponowane zmiany placu, w tym kwestie estetyczne, takie jak użycie żółtej nawierzchni z kostki brukowej. Proponowano także, by zachować bardziej naturalne nasadzenia charakterystyczne dla parków, a także posadzić więcej krzewów. Przedstawicielka Centrum Kultury wyraziła życzenie, aby utrzymać ogrodzenie wewnętrznego dziedzińca ze względów bezpieczeństwa, szczególnie podczas wydarzeń. Zaproponowano również, aby dokładniej ocenić propozycję miejsca na scenę, uwzględniając związek z lokalizacją rzeźby i widokiem na kościół, tak aby te elementy wzajemnie się nie zakłócały.
Przedstawiona koncepcja zakłada, że plac będzie pełnił zarówno funkcje rekreacyjne na co dzień, jak i przestrzeń do organizowania wydarzeń. Amfiteatr miałby służyć jako duża przestrzeń na wydarzenia na świeżym powietrzu, a w innych dniach stanowić miejsce wypoczynku w cieniu drzew oraz oferować fontannę zintegrowaną w strukturze amfiteatru. Dla potrzeb organizacji wydarzeń zaproponowano zainstalowanie kilku zewnętrznych przyłączy elektrycznych oraz wzmocnienie nawierzchni, by umożliwić parkowanie furgonetek gastronomicznych.
Przewiduje się również pozostawienie miejsca na przyszłą rzeźbę, która zostanie zrealizowana w ramach programu „Tworzę Wilno” (lit. „Kurių Vilnių”), a nawierzchnie mają być wykonane z żółtawych kostek, nawiązujących do materiałów użytych w Nowej Wilejce, zwłaszcza w kościele św. Kazimierza.
Planuje się posadzenie 19 drzew oraz pasów krzewów, dobierając rośliny charakterystyczne dla Nowej Wilii. Problem powierzchniowych wód opadowych, zgłaszany przez mieszkańców, zostanie rozwiązany poprzez instalację systemu odprowadzania wód deszczowych oraz utworzenie ogrodu deszczowego.
Projektowanie uwzględniające potrzeby mieszkańców
Projektowanie placu w Nowej Wilejce rozpoczęło się od spotkań z mieszkańcami, przedstawicielami dzielnicy, biblioteki i Centrum Kultury. Podczas pierwszego spotkania 8 października 2024 roku zespół projektowy wspólnie z zainteresowanymi spacerował po placu, analizując potrzeby społeczności, a podczas drugiego spotkania, 22 października, omawiano, które propozycje wymagają priorytetowego traktowania.
W kwietniu spółka deweloperska we współpracy z stołecznym samorządem, organizuje kolejne 5 spotkań z mieszkańcami, podczas których omawiane będą projekty przestrzeni publicznych w Nowej Wilejce, Zwierzyńcu, Solenikach, Leszczyniakach i Poszyłajciach.
Zaangażowanie mieszkańców w projektowanie, poprzez udział w spotkaniach i wypełnianie ankiet, to ważna okazja, by wyrazić swoje oczekiwania i mieć wpływ na odnowę przestrzeni publicznych oraz inne projekty infrastrukturalne miasta. Podczas tych spotkań eksperci przekazują informacje o normach i zasadach, które należy wziąć pod uwagę przy realizacji projektów, a wspólnie z mieszkańcami i różnymi grupami interesu poszukują najlepszych rozwiązań dla Wilna.
