Organizatorem konferencji jest Centrum Polonistyczne Uniwersytetu Wileńskiego, a honorowy patronat objął ambasador RP na Litwie Jarosław Czubiński.
Nielegalna wycieczka
Prof. Alina Kowalczykowa z Instytutu Badań Literackich PAN przypomniała zebranym legendarną wycieczkę polonistów z Polski do Wilna w roku 1967. „Nie ma o tym żadnej wzmianki. Dlaczego? Bo to była wycieczka, w której udział wzięło 32 naukowców. Wycieczka była ośmiodniowa i właściwie całkowicie nielegalna“ – opowiedziała A. Kowalczykowa. Pani profesor podzieliła się, że była to jedna z najlepszych wycieczek, ponieważ jej uczestnicy czuli się bardzo swobodnie i mogli zwiedzić Wilno i okolice. To było spełnieniem ich marzeń, bo wtedy wszyscy ciekawili się romantyzmem, a Wilno jest kolebką polskiego romantyzmu. Jednym z uczestników wycieczki był legendarny prof. Kazimierz Wyka.
To było spełnieniem ich marzeń, bo wtedy wszyscy ciekawili się romantyzmem, a Wilno jest kolebką polskiego romantyzmu
„Było to tak: przyjechał do Warszawy wiceminister kultury Litwy, oczywiście Rosjanin. Przypadkowo go poznałam na jakiejś imprezie. Powiedziałam mu, że bardzo marzę pojechać na Litwę. ,,Ależ oczywiście niech pani przyjeżdża“ – powiedział minister’’“ – opowiedziała o genezie wycieczki A. Kowalczykowa. Była to niespotykana rzecz w tamtych czasach, ponieważ za sowietów jedyną szansą pojawienia się w Wilnie było wykupienie 8 dniowej wycieczki Wilno-Leningrad-Uljanowsk-Moskwa. Wiceministrowi Litewskiej SSR nikt nie mógł odmówić.
Pejzaż litewski w poezji polskiej
Prof. Tadeusz Bujnicki, syn znanego polskiego poety Teodora Bujnickiego, przybliżył uczestnikom konferencji wątki Litwy w literaturze polskiej. „Mój referat będzie dotyczył pejzażu litewskiego w polskiej poezji międzywojennej. (…) W okresie międzywojennym okazało się około 100 tomików poetyckich, wybieram tylko kilkanaście. Kierowałem zarówno ich znaczeniem oraz poziomem artystycznym. Obraz Litwy w poezji wileńskiej wyłaniał się przede wszystkim z dwóch wcześniejszych sugestii, to znaczy pod naciskiem doświadczenia rozbiorowego oraz silnych wzorców literatury romantycznej. Tworzyły one rodzaj szczególnej aury wokół rodzimego pejzażu, który się nakładał na historyczny obraz Litwy“ – powiedział prof. Tadeusz Bujnicki.
Dobrze być w tym towarzystwie i w Wilnie
Dobrze być w Wilnie
Centrum Polonistyczne Uniwersytetu Wileńskiego (do 2007 r. Katedra Filologii Polskiej) powstało w 1993 roku na mocy umowy między rządami Polski i Litwy. Zgodnie z podpisaną umową, Uniwersytet Wileński z Uniwersytetem Warszawskim powzięły zobowiązanie o utworzeniu na zasadach parytetu we własnych uczelniach katedr polonistyki na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Wileńskiego i lituanistyki na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego przy Katedrze Językoznawstwa Ogólnego i Bałtystyki. Wypełniono w ten sposób poważną lukę, gdyż w latach powojennych polonistyka, niestety, na Uniwersytecie Wileńskim nie istniała. W ciągu tych lat Centrum odwiedziło mnóstwo ważnych i znanych osób. W tym gronie znalazł się również noblista Czesław Miłosz, który w księdze pamiątkowej napisał „Dobrze być w tym towarzystwie i w Wilnie”. Właśnie wpisom pamiątkowym był poświęcony referat dr Kingi Geben. „Celem mojego referatu jest analiza pragmatyczna wpisów do księgi pamiątkowej polonistyki Uniwersytetu Wileńskiego. Chciałam przeanalizować 86 wpisów z lat 1994 – 99. To są pierwsze wpisy“ – poinformowała zebranych dr Geben z Uniwersytetu Wileńskiego.
Konferencja potrwa przez dwa (dni 8-9 listopada). Wśród uczestników konferencji są naukowcy z Litwy i z Polski. M.in. Algis Kaleda, Halina Karaś, Bohdan Cywiński, Tomasz Chachulski i wielu innych.