85. rocznica śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego. Czym dla niego było Wilno i jakie są tutaj jego ślady?

12 maja przypada 85. rocznica śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego. Jeżeli chodzimy sobie po Wilnie, co rusz możemy trafić na miejsca powiązane z Marszałkiem, ale niestety nie ma tablic informujących, że on tam przebywał, mieszkał czy działał. O śladach Marszałka w Wilnie oraz kim Józef Piłsudski jest dzisiaj dla młodzieży polskiej na Wileńszczyźnie rozmawiamy z Waldemarem Szełkowskim, historykiem, prezesem Wileńskiego Klubu Rekonstrukcji Historycznej „Garnizon Nowa Wilejka”.

Renata Butkiewicz
85. rocznica śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego. Czym dla niego było Wilno i jakie są tutaj jego ślady?

Foto Wikipedia

Jednym z takich miejsc jest mieszkanie przy ul. Trockiej, (obecnie Trakų 3). W latach 1875-1877 było to pierwsze wileńskie mieszkanie Piłsudskich. Zajmowali pierwsze piętro od strony podwórza. Stąd Józef Piłsudski zaczął uczęszczać do I Gimnazjum Wileńskiego, które mieściło się w murach Uniwersytetu Wileńskiego. Warto również wspomnieć o mieszkaniu rodziny Piłsudskich przy ul. św. Anny (obecnie ul. Maironio 4), przy ulicy Portowej (obecnie Pamėnkalnio) czy też o mieszkaniu przy ul. Miłosiernej (obecnie Rusu. 5), gdzie w 1884 r. zmarła matka Marszałka, Maria Piłsudska.

Piłsudski był częstym gościem w Pałacu Reprezentacyjnym Rzeczypospolitej (obecnie Pałac Prezydencki). Marszałek mieszkał tam, kiedy przyjeżdżał do Wilna i w 1819 roku, i w późniejszych latach. I całkiem możliwe, że w obecnym Pałacu Prezydenckim wydana została odezwa do mieszkańców Wielkiego Księstwa Litewskiego, w której nawoływał do stworzenia federacji polsko-litewskiej, a jeszcze i z innymi narodami.

Siostra Zofia Kadenacowa pochowana jest na Cmentarzu Bernardyńskim. Na Rossie spoczywa pierwsza żona Marszałka Maria z Koplewskich Piłsudska, również jego siostra Ludwika, dwaj bracia, którzy zmarli w wieku niemowlęcym, a także Kacper Piłsudski, którego grób niedawno udało się odnaleźć na Rossie.

A jakim był Józef Piłsudski prywatnie? Uczniem był nie do końca grzecznym, nie raz musiał stać w kącie, ale już od dzieciństwa był konspiratorem.

Zobacz Więcej
Zobacz Więcej