149-te urodziny marszałka Piłsudskiego w Zułowie

"Przyjeżdżamy tutaj, do miejsca narodzin marszałka Piłsudskiego, by uczcić, zobaczyć, pamiętać"- do zebranych w Zułowie w słoneczne, mroźne popołudnie powiedział poseł na Sejm oraz prezes ZPL Michał Mackiewicz.

zw.lt

W poniedziałek przypada 149. rocznica urodzin marszałka Józefa Piłsudskiego. Z tej okazji w niedzielę w kościele w Powiewiórce, gdzie marszałek został ochrzczony, o godzinie 12.30 została odprawiona msza święta. O 14-tej w Zułowie zostały złożone kwiaty. Podczas uroczystości wystąpił zespół „Wilenka” z programem pieśni wojskowych i patriotycznych.

„Witam przedstawicieli Ambasady RP w Wilnie, prezesa Stowarzyszenia „Rodzina Ponarska”, kierownika firmy „Gierek”, harcerzy i wszystkich tu zebranych w dniu narodzin marszałka Józefa Piłsudskiego. W przyszłym roku będziemy obchodzili jubileuszowe, 150-te urodziny marszałka. Na pewno będą to jeszcze bardziej uroczyste obchody. Liczymy na to, że na tę datę zwróci uwagę nie tylko rząd polski, ale też światowa społeczność. Ja zaś mogę obiecać w imieniu swojej społeczności, że zrobimy wszystko, żeby to była szczególna uroczystość” – w niedzielę w Zułowie mówił prezes ZPL Michał Mackiewicz.

„Naród polski jest duży, bohaterski. Żeby taki pozostał, Polacy powinni dbać o swoją przeszłość. Społeczność polska na Litwie zna swoją przeszłość i dba o nią” – do zebranych w miejscu narodzin marszałka Piłsudskiego mówił Mackiewicz.

Dalsze świętowanie urodzin marszałka, zorganizowanych przez Związek Polaków na Litwie, odbyło się przy ognisku, gdzie można było wypić ciepłej herbaty i poczęstować się wojskową kaszą polową.

Odległy od Wilna o 60 km Zułów był majątkiem ziemskim obejmującym 11 tys. ha, należącym do rodziny Piłsudskich. W 1874 r., gdy przyszły marszałek, zwany w dzieciństwie Ziukiem, miał siedem lat, dwór i zabudowania gospodarcze strawił potężny pożar.

Piłsudscy zamieszkali w ocalałej oficynie, ale wkrótce przenieśli się do Wilna. Zułów wydzierżawiono i w końcu sprzedano. Nowi właściciele nie odbudowali dworu, fundamenty porastały chwastami i krzakami. Taki stan utrzymywał się do 1936 roku, gdy Zarząd Główny Związku Rezerwistów Rzeczypospolitej postanowił odkupić z rąk prywatnych teren po spalonym dworze wraz z otoczeniem i zachować go jako „rezerwat, jako drogą każdemu sercu polskiemu pamiątkę miejsca, gdzie urodził się i pierwsze lata dzieciństwa spędził Wielki Marszałek Polski Józef Piłsudski”. Rozpoczęto budowę kompozycji pomnikowej, przygotowanej przez architekta Romualda Gutta w 1937 roku.

Prace przerwała wojna. W czasach radzieckich w miejscu dawnego majątku wzniesiono duży zespół zabudowań sowchozowych: fermy, obory, stodoły. Po odzyskaniu przez Litwę niepodległości w 1991 roku wszystko niszczało.

Przed dziesieciu laty z inicjatywy Związku Polaków na Litwie w Zułowie rozpoczęto odbudowę przedwojennej kompozycji. Z czasów przedwojennych przetrwał tu jedynie dąb posadzony 10 października 1937 roku przez prezydenta Ignacego Mościckiego i marszałkową Aleksandrę Piłsudską.

Związek Polaków na Litwie uznał godne upamiętnienie miejsca urodzin Piłsudskiego za sprawę honoru. Organizacja nabyła w Zułowie ponad czterohektarową działkę, na której rośnie wspomniany dąb i gdzie stał dwór rodziny Piłsudskich. Rozpoczęto prace przy odbudowie kompozycji pomnikowej.

Miejsce to już pełni rolę swoistego sanktuarium Polaków z Wileńszczyzny, ważnego dla kształtowania ich tożsamości narodowej i podtrzymywania więzi z Macierzą.

Zobacz Więcej
Zobacz Więcej