
„Postanowiliśmy usunąć kamień z placu Katedralnego” – ogłosiła w mediach społecznościowych przewodnicząca komisji, Kamilė Šeraitė-Gogelienė.
Kamień z napisem „1323–1973” od lat budził kontrowersje. Jak zauważa przewodnicząca komisji, ani nie upamiętnia żadnego konkretnego wydarzenia, ani nie pasuje do architektury placu, a sam sposób jego prezentacji może być mylący.
„Zgódźmy się – nie upamiętnia on niczego konkretnego, nie niesie żadnego przesłania i niezbyt harmonizuje z otoczeniem placu Katedralnego. A i sowiecki pomysł świętowania 650-lecia Wilna dziś już mało kogo porusza” – napisała Šeraitė-Gogelienė.
Symbol czy… kamień nagrobny?
Największe zastrzeżenia komisji wzbudziła forma inskrypcji: widniejące na kamieniu daty „1323–1973” sugerują, jakby rok 1973 był końcem Wilna, a nie symbolicznym jubileuszem.
„Myślnik między datami 1323 a 1973 bardzo przypomina zapis spotykany na pomnikach nagrobnych” – podkreśliła Šeraitė-Gogelienė.
Historyczne tło
Data 25 stycznia 1323 roku to moment, kiedy wielki książę litewski Giedymin wystosował znane listy do duchownych, kupców, rzemieślników i osadników z całej Europy, zapraszając ich do osiedlania się w Wilnie. To właśnie ten dokument uznaje się za pierwszą pisemną wzmiankę o Wilnie i symboliczny akt jego założenia.