Geneza konfliktu
Litwa-Polska. Geneza konfliktu. Autonomia Polaków na Litwie – nowa Litwa Środkowa?
Barbara Jundo-Kaliszewska, Uniwersytet Łódzki: W 1985 r. do władzy w ZSRR doszedł Michaił Gorbaczow, który rozpoczął proces przebudowy. Dzięki niemu zaktywizowały się ruchy narodowe w całym państwie. Obok ruchu litewskiego o swych prawach zaczęli mówić litewscy Polacy. Pod koniec lat 80-tych XX w. powstała idea polskiej autonomii na Litwie. Pomysł został przyjęty negatywnie przez władze Litwy, ponieważ bali się powtórki z Litwy Środkowej. Warszawa od samego początku nie popierała autonomii. W fazie początkowej pomysłowi była przeciwna też Moskwa.
Litwa-Polska. Geneza konfliktu: Konflikty i stereotypy. Nowi Polacy i Litwini
Alvydas Nikžentaitis: Gdyby nie powstały współczesne narody, to być może Litwini z Polakami nadal żyli w zgodzie, ale raczej nie byłoby narodu mówiącego po litewsku. Na Litwie być może powstałaby „mała Polska”. W trakcie kształtowania się współczesnych narodów naturalnie powstał konflikt polsko-litewski. Równolegle zachodziły zmiany socjalne. Rozwój kapitalizmu zmniejszył wpływ szlachty i dał większe możliwości chłopom, którzy zaczęli szukać własnej tożsamości.
Litwa-Polska. Geneza konfliktu: Litwomania, jak narkomania
Krzysztof Buchowski, Uniwersytet w Białymstoku:Kim był Litwin w oczach Polaków przed litewskim odrodzeniem narodowym? Jak polska literatura okresu romantyzmu stworzyła mit Litwy pogańskiej? Dlaczego Litwomania była porównywana do narkomanii?
