Spotkanie organizowane jest przez Sojusz Północnoatlantycki, aby wzmocnić swoją obecność wojskową na Morzu Bałtyckim po kilku przypadkach uszkodzenia kabli podwodnych.
25 grudnia, jak podejrzewa się, z powodu sabotażu wysiadł kabel energetyczny „EstLink 2”, łączący Finlandię z Estonią, oraz cztery kable telekomunikacyjne położone na dnie Bałtyku.
Incydent miał miejsce kilka tygodni po podobnych zdarzeniach, które – według ekspertów i polityków – są częścią hybrydowej wojny Rosji przeciwko krajom zachodnim, kiedy to w Bałtyku zostały uszkodzone inne kable.
Szczyt, który odbędzie się 14 stycznia w Helsinkach, skupi się głównie na „środkach niezbędnych do ochrony krytycznej infrastruktury podwodnej”, jak podano w komunikacie biura prezydenta Finlandii, Alexandra Stuba.
„Dyskusja skoncentruje się głównie na wzmocnieniu obecności NATO na Morzu Bałtyckim oraz odpowiedzi na zagrożenie ze strony rosyjskiej floty cieni” – podano w komunikacie.
Tzw. flota cieni to statki transportujące rosyjską ropę i produkty naftowe, na które nałożono embargo z powodu inwazji Rosji na Ukrainę.
Często są to stare statki, których właściciele są nieznani i które są eksploatowane bez odpowiedniego ubezpieczenia.
W spotkaniu wezmą udział sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg, liderzy Danii, Niemiec, Litwy, Łotwy, Polski i Szwecji oraz wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej Henna Virkkunen.
Prezydent Finlandii A. Stubb oraz premier Estonii Kaja Kallas będą współprzewodniczyć spotkaniu.
Po incydencie z 25 grudnia podejrzany jest tankowiec „Eagle S” pływający pod flagą Wysp Cooka, który przypuszczalnie należy do rosyjskiej „floty cieni”.
W ramach śledztwa kryminalnego w sprawie podejrzenia sabotażu fińscy funkcjonariusze przejęli ten statek 28 grudnia.
„Eagle S” stoi na wschód od Helsinek, w porcie Porvoo. Fińscy funkcjonariusze zakazali ośmiu członkom załogi opuszczenia terytorium Finlandii, dopóki policja prowadzi dochodzenie.
Śledczy podejrzewają, że kable zostały uszkodzone przez kotwicę tankowca.
Fińska policja poinformowała we wtorek, że kotwica „Eagle S” została wydobyta w poniedziałek po południu.
Pod koniec grudnia NATO ogłosiło, że wzmocni swoją obecność wojskową na Morzu Bałtyckim po uszkodzeniach kabli podwodnych.
W 2023 roku Finlandia stała się członkiem NATO, kończąc dziesięciolecia polityki neutralności wojskowej. Kraj podjął tę decyzję po inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku.
