„Musimy mieć naszą ambasadę w Pekinie, chcemy, by Chiny również miały swoją ambasadę na Litwie” – powiedział minister dziennikarzom po spotkaniu z estońskim kolegą Margusem Tsahkną, które odbyło się w piątek w Tallinnie.
„Moim celem jest normalizowanie stosunków, abyśmy mogli komunikować się zgodnie z różnymi konwencjami, umowami dyplomatycznymi oraz międzynarodową tradycją stosunków dyplomatycznych” – dodał szef litewskiej dyplomacji.
Stosunki między Litwą a Chinami pogorszyły się w 2021 roku po otwarciu przedstawicielstwa Tajwanu w Wilnie. Wówczas Pekin zmniejszył swoją obecność dyplomatyczną na Litwie i wprowadził ograniczenia handlowe.
Przedstawicielstwo Tajwanu w Wilnie, które ma nazwy w językach litewskim i angielskim, nazywa się „Tajwańskie”, a w chińskiej wersji używa nazwy „Tajwan”. Pekin, który uznaje Tajwan za część swojego terytorium, oskarżył Litwę o „poważne naruszenie zasady jednej Chin”.
Budrys podkreślił, że to nie działania Litwy spowodowały trudności w relacjach dwustronnych.
„Nie czuję, że to my stworzyliśmy te okoliczności. Litewska polityka wobec Chin nie jest ani stara, ani nowa. Nadal rozwijamy nasze relacje w regionie Indii i Pacyfiku, traktując to jako alternatywę do rozwijania kontaktów z krajami, które szanują demokrację, prymat prawa, współpracę w biznesie, a nie stwarzają zagrożeń, które mogą być wykorzystywane przez zależności” – mówił minister.
W listopadzie ubiegłego roku Litwa ogłosiła trzech pracowników chińskiej ambasady osobami „non grata” z powodu działalności, która naruszała Konwencję Wiedeńską i litewskie przepisy prawne.
„Nie możemy ignorować… wsparcia Chin dla rosyjskiego przemysłu wojskowego… oraz działań ekonomicznych i innych przeciwko Litwie po tym, jak zdecydowaliśmy się otworzyć przedstawicielstwo Tajwanu” – zaznaczył szef litewskiej dyplomacji.
W opublikowanym w grudniu raporcie Pentagonu wskazano, że Chiny w ostatnich latach wzmocniły swoje relacje z Rosją. Raport stwierdza, że Chiny wspierają rosyjską wojnę przeciwko Ukrainie i sprzedały Rosji towary podwójnego przeznaczenia, które są kluczowe dla rosyjskiego przemysłu wojskowego. Takie towary mogą być wykorzystywane zarówno do celów cywilnych, jak i wojskowych.
Premier Gintautas Paluckas stwierdził, że odbudowa stosunków Litwy z Chinami będzie trudna. On oraz prezydent Gitanas Nausėda opowiadają się za normalizacją stosunków z tym krajem Azji Wschodniej.
Kęstutis Budrys przebywa w Estonii po wizycie na Łotwie. W Tallinnie spotka się również z prezydentem Estonii, Alarsem Karisem, a w sobotę weźmie udział w pogrzebie byłego prezydenta Estonii, Arnolda Ruutela.
