Wróblewski zaznaczył, że fundamentalnymi kwestiami poruszanymi na szczycie będą kontakty NATO z Ukrainą – w tym wsparcie jej w obronie przed rosyjską agresją, a także strategia odstraszania na wschodniej flance NATO. Poinformował, że 4 i 5 kwietnia w Brukseli odbędzie się spotkanie ministrów spraw zagranicznych NATO ws. szczytu w Wilnie. „Ze szczytu w Wilnie powinien popłynąć jasny przekaz, że terytorium Sojuszu, w tym wschodnia flanka, jest coraz lepiej chronione. Kluczowe znaczenie dla Polski będzie miało utrzymanie odpowiedniej dynamiki wzmacniania sojuszniczego odstraszania i ochrony” – dodał.
Jak mówił, szczyt w NATO, na który został zaproszony prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski będzie również okazją do omówienia strategii i praktycznego wsparcia dla Kijowa. „Polska zabiega również o postępy w integracji Ukrainy z NATO. Szczyt w Wilnie powinien stanowić jakościową zmianę w stosunkach NATO z Kijowem” – dodał. Jak dodał, Polska zabiega też o zwiększanie wsparcia dla państw szczególnie zagrożonych rosyjskimi wpływami, jak kraje Bałkanów Zachodnich, Gruzja czy Mołdawia.
Polityk podkreślił również, że Polska postuluje zwiększanie wymaganego od państw NATO poziomu wydatków na obronność, obecnie wynoszącego 2 proc. PKB danego państwa do 2024 r. Wróblewski zwrócił również uwagę, że na szczycie będą obecni przedstawiciele państw z regionu Azji Południowo-Wschodniej – Australii, Nowej Zelandii, Japonii i Korei Południowej. „Polska oczekuje również, że na szczycie w Wilnie możliwe będzie powitanie Szwecji i Finlandii jako pełnoprawnych członków Sojuszu” – dodał.
Wiceszef MON dodał, że szczyt w Wilnie to sygnał o znaczeniu flanki wschodniej NATO. Wskazał, że na szczycie zaplanowane są trzy sesje: jedna wyłącznie w gronie sojuszników, druga z przedstawicielami Ukrainy, a trzecia z przedstawicielami państw Azji Południowo-Wschodniej.
Poinformował, że przed szczytem planowane są spotkania szefów sztabów i obrony państw NATO – 24 kwietnia i 10 maja. „Będą okazją do przepracowania tych kwestii, które będą poruszanie ostatecznie na szczycie” – ocenił. W dniach 15-16 czerwca ma natomiast odbyć się spotkanie ministrów obrony państw NATO; poprzednie takie spotkanie odbyło się w połowie lutego.
„Oczekujemy, że na wileńskim szczycie zostaną zaprezentowane znaczące i konkretne postępy we wdrażaniu decyzji ubiegłorocznego szczytu w Madrycie, dotyczących m.in. zwiększenia obecności sojuszniczej w naszym regionie, zwiększenia puli dostępnych sił NATO – w tym wysokiej gotowości – czy wzmocnienia łańcucha dowodzenia” – mówił.
Ociepa zwrócił uwagę na kwestię powiększania obecnych na wschodniej flance grup bojowych NATO – eFP (wzmocnionej wysuniętej obecności) – do poziomu brygady; decyzja w tej sprawie zapadła już na szczycie w Madrycie. „Kontynuowane są też prace nad rozmieszczeniem w naszym regionie zapasów sprzętu wojskowego i amunicji – całej infrastruktury, zaplecza, które sprawi, że sprowadzenie dodatkowych sił będzie łatwiejsze” – dodał.
„Sojusz czyni postępy we wdrażaniu przyjętego w Madrycie nowego modelu sił NATO. (…) Zapewni on nową pulę sił wysokiej gotowości” – zaznaczył wiceszef MON, wskazując, że część takich wojsk Sojuszu będzie gotowa do działania w ciągu 10 dni, a druga – do 30. Dodał, że NATO tworzy także nowe plany obronne, dostosowane do reakcji na ewentualny atak ze strony Rosji.
Wiceszef MON odniósł się też do kwestii zwiększania nakładów na obronność w krajach NATO. „Panuje zgoda, że te 2 proc. PKB powinno stanowić wartość minimalną, a nie maksymalną. My popieramy te ambicje” – oświadczył.
Szczyt NATO zaplanowany jest na 11 i 12 lipca w Wilnie. Poprzedni odbył się na przełomie czerwca i lipca 2022 r. w Madrycie. Podczas szczytu Sojuszu Północnoatlantyckiego w Madrycie przywódcy NATO przyjęli nową koncepcję strategiczną; uznali w niej, że Rosja jest największym i bezpośrednim zagrożeniem dla bezpieczeństwa sojuszników oraz dla pokoju i stabilności w obszarze euroatlantyckim. NATO zdecydowało także o wzmocnieniu wschodniej flanki oraz o zaproszeniu Finlandii i Szwecji do członkostwa. Prezydent USA Joe Biden oświadczył w Madrycie, że w Polsce powstanie stałe dowództwo V Korpusu Wojsk Lądowych USA.
