W środę mija dwanaście lat od ataków terrorystycznych na Nowy Jork i Waszyngton, w których zginęły prawie trzy tysiące osób. Ten dzień komisarz Rady Europy wybrał, by skrytykować odpowiedź USA i Europy na zamachy z 11 września 2001 roku. „Pozwalając na bezprawne zatrzymania i techniki przesłuchań graniczących z torturami, spowodowano dalsze cierpienia i pogwałcono prawa człowieka” – ocenił Muiżnieks w oświadczeniu.
Komisarz RE podkreślił, że do dziś rządy nie chcą ustalić prawdy i rozliczyć się z udziału w bezprawnych działaniach CIA w latach 2002-06, które polegały na uprowadzaniu, przetrzymywaniu i znęcaniu się nad podejrzanymi o terroryzm. W wielu przypadkach powoływanie się na tajemnicę państwową przeszkodziło w realizacji podejmowanych przez wymiar sprawiedliwości albo parlamenty inicjatyw na rzecz ustalenia odpowiedzialnych za te działania. „Chociaż tajemnica jest czasem potrzebna, by chronić państwo, to nigdy nie powinna służyć za wymówkę dla ukrywania przypadków łamania praw człowieka” – podkreślił Muiżnieks.
Powołał się na szczegółowy raport organizacji Open Society Justice z lutego 2013 r., według którego 25 krajów europejskich współpracowało z amerykańską Centralną Agencją Wywiadowczą przy programie transportu i przetrzymywania podejrzanych o terroryzm. Do tej pory jedynym krajem, w którym skazano osoby uwikłane w tę działalność, są Włochy, gdzie w 2009 r. skazano zaocznie 23 obywateli USA oraz pięciu włoskich agentów tajnych służb za porwanie z Mediolanu i przewiezienie do Egiptu imama Abu Omara w 2003 r.
Komisarz praw człowieka Rady Europy Nils Mużnieks skrytykował Litwę w sprawie umorzenia śledztwa dotyczącego działalności domniemanego tajnego więzienia CIA. Mużnieks podkreślił, że „konieczne jest pilne podjęcie politycznych i sądowych inicjatyw w krajach członkowskich (RE), aby uchylić zasłonę tajemnicy, za którą rządy ukrywają swą odpowiedzialność”.
Domniemanie, że na Litwie – i kilku innych krajach europejskich – mogły być tajne więzienia CIA, wysunęła w 2005 r. organizacja Human Rights Watch. Według niej takie więzienie na Litwie miało się znajdować nieopodal Wilna w miejscowości Antaviliai. Litewscy politycy różnych opcji politycznych wielokrotnie zaprzeczali, by takie więzienie istniało.
