13 listopada obchodzimy Międzynarodowy Dzień Niewidomych – wyjątkowe święto, które ma na celu zwiększenie świadomości społecznej na temat problemów, z jakimi borykają się osoby niewidome i niedowidzące. Tego dnia szczególną uwagę zwraca się na wyzwania, przed którymi stają osoby z niepełnosprawnością wzrokową, a także na potrzebę ich integracji w różnych aspektach życia społecznego, kulturalnego i zawodowego.
Na Litwie, około 10 tys. osób zmaga się z całkowitą lub częściową niepełnosprawnością wzrokową. Z tego, około 1,5 tys. osób jest całkowicie niewidomych, a pozostałe osoby mają różne stopnie utraty wzroku.
Warto również zaznaczyć, że organizacje takie jak Litewska Federacja Niewidomych (lit. Lietuvos aklųjų federacija) są aktywne w wspieraniu tej grupy społecznej i dążeniu do poprawy jakości życia osób z niepełnosprawnością wzrokową.
Historia Międzynarodowego Dnia Niewidomych
Międzynarodowy Dzień Niewidomych został ustanowiony przez Międzynarodową Organizację Niewidomych (International Federation of the Blind) w 1969 roku. Został wybrany na dzień 13 listopada, ponieważ to właśnie tego dnia, w 1849 roku, urodził się Louis Braille, twórca alfabetu Braille’a, który do dziś stanowi podstawowy system pisma dla osób niewidomych na całym świecie.
Co roku Międzynarodowy Dzień Niewidomych koncentruje się na innym aspekcie życia osób niewidomych i niedowidzących. W 2024 roku tematem dnia jest „Inkluzywność i dostępność – w stronę równości”. Podkreśla to, jak ważne jest tworzenie przestrzeni, które umożliwiają osobom niewidomym pełny udział w życiu społecznym, w tym w edukacji, pracy, kulturze oraz korzystaniu z nowych technologii. To także przypomnienie, jak istotne są zmiany legislacyjne oraz wsparcie ze strony instytucji publicznych i prywatnych, które mogą zniwelować bariery dla osób z niepełnosprawnościami wzrokowymi.
Wyzwania codziennego życia osób niewidomych
Pomimo postępu w zakresie technologii i dostępności usług, osoby niewidome nadal napotykają liczne trudności w codziennym życiu. Dotyczą one zarówno prostych czynności, jak poruszanie się w przestrzeni publicznej, jak i bardziej złożonych kwestii, takich jak dostępność informacji czy przeszkody w dostępie do edukacji i zatrudnienia.
Na przykład w wielu miejscach wciąż brakuje systemów nawigacyjnych dla osób niewidomych w przestrzeni publicznej, takich jak chodniki czy dworce, a także nie zawsze wszystkie publikacje są dostępne w formatach alternatywnych, jak Braille czy dźwiękowe wersje książek. Technologie, takie jak aplikacje mobilne dla osób niewidomych, również są wciąż w fazie rozwoju i nie wszędzie są dostępne lub dostosowane do potrzeb lokalnych użytkowników.
Współczesne technologie w służbie osób niewidomych
Współczesne technologie oferują szereg narzędzi, które pomagają osobom niewidomym w codziennym funkcjonowaniu. Od systemów nawigacyjnych GPS dostosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnością wzrokową, przez aplikacje czytające teksty na ekranie telefonu, po nowoczesne urządzenia wspomagające pisanie w alfabecie Braille’a. Technologie te nie tylko ułatwiają poruszanie się, ale także otwierają nowe możliwości edukacyjne i zawodowe, umożliwiając osobom niewidomym dostęp do wiedzy, kultury i rynku pracy w sposób, który jeszcze kilka lat temu wydawał się niemożliwy.
Międzynarodowy Dzień Niewidomych to ważne przypomnienie o tym, jak istotne jest zwiększanie dostępności oraz wsparcia dla osób niewidomych i niedowidzących. To także doskonała okazja, by zaprezentować postępy, które zostały poczynione w zakresie integracji społecznej, ale także by wskazać obszary, które nadal wymagają uwagi – od dostępności przestrzeni publicznej, przez usługi edukacyjne, po nowoczesne technologie wspomagające codzienne życie.
Tego dnia warto nie tylko złożyć życzenia, ale także podjąć refleksję nad tym, jak my wszyscy możemy włączyć się w działania na rzecz bardziej równego i dostępnego świata dla osób z niepełnosprawnością wzrokową.