Podczas Europejskiego Forum Otwartej Nauki we francuskiej Tuluzie europejscy eksperci omawiali ustalenia raportu EASAC dotyczącego homeopatii. EASAC to rada doradztwa naukowego tworzona przez akademie nauk z krajów UE.
„Dotąd nie istnieją silne, odtwarzalne dowody potwierdzające, że – jeśli nie bierze się pod uwagę efektu placebo – homeopatia jest skuteczna w leczeniu którejkolwiek znanej nam choroby” – napisano w raporcie.
Dr Robin Fears z EASAC prezentując raport zwracał uwagę, że „homeopatia może być szkodliwa dla pacjentów, jeśli stosując ją opóźniają oni poszukiwanie pomocy w medycynie opartej na wiedzy”.
Podawał przykład stosowania homeopatii w chorobach zakaźnych, zamiast stosowania leków o udokumentowanym działaniu. Zwrócił uwagę, że w takiej sytuacji nieodpowiednie leczenie może się przyczyniać do rozprzestrzeniania się patogenów na kolejne osoby.
Prezes szwedzkiej Królewskiej Akademii Nauk prof. Dan Larhammar żartował: „Jeśli komukolwiek uda się udowodnić, że mechanizmy, które przewiduje homeopatia, są prawdziwe, powinien od razu otrzymać nominację do trzech Nagród Nobla. Chodzi mi nie tylko o Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny, ale również w dziedzinach fizyki i chemii. Bo idea homeopatii łamie zasady z każdego z tych obszarów nauki”.
Dr Fears wyjaśniał, że mechanizmy, których istnienie zakłada homeopatia, stoją w sprzeczności z ogromną liczbą dowodów naukowych. Chodzi choćby o to, jak leki łączą się z receptorami.
Jak poinformował, nie istnieją też żadne naukowe dowody na rzekomą „pamięć wody”, o której mówi się w homeopatii. Żartował, że o ile w ogóle można mówić o pamięci wody, pamięć ta trwałaby ułamek nanosekundy, a jej zasięg nie przekraczałby ułamka nanometra.
Prof. Larhammar zaprezentował wyniki badań dotyczących stosowania homeopatii w 21 krajach UE. Polska wypadła w tym zestawieniu najlepiej: do stosowania homeopatii przyznało się tylko 0,7 proc. respondentów. We Francji odsetek ten jest najwyższy – to niemal 13 proc.
Podczas panelu padło pytanie, czy stosowanie homeopatii może świadczyć o nieufności części społeczeństwa do przemysłu farmaceutycznego. Prof. Anne Glover, była doradczyni naukowa przewodniczącego Komisji Europejskiej powołała się na dane z raportu EASAC. Wynika z nich, że rynek leków homeopatycznych w Unii Europejskiej wart jest 1 mld euro. „Ja osobiście jestem nieufna wobec przemysłu homeopatycznego (…) To też nie jest mały rynek” – oceniła. Wyraziła nadzieję, że dzięki raportowi EASAC więcej ludzi spojrzy na temat homeopatii z podobnej perspektywy.
Podczas ESOF wybitni badacze z różnych stron świata mają okazję debatować nad najważniejszymi wyzwaniami, jakie czekają nasz kontynent i świat. Prezentują też swoje najnowsze badania i biorą udział w setkach wykładów, paneli, spotkań. ESOF trwa od 9 do 14 lipca.