
Pierwsza depesza
Kazimiera Iłłakowiczówna była poetką, pisarką i tłumaczką. Tuż po odzyskaniu przez Polskę niepodległości została zatrudniona jako pierwsza kobieta na stanowisku merytorycznym Ministerstwa Spraw Zagranicznych nowo odradzającej się Polski. Urodziła się w Wilnie 6 sierpnia 1892 roku. Była nieślubną córką Barbary Iłłakowiczówny oraz Klemensa Zana – syna Tomasza Zana “Promienistego”, bliskiego przyjaciela Adama Mickiewicza. Jako nastolatka przyjechała do Warszawy, by uczyć się w prestiżowej szkole im. Cecylii Plater. Po maturze wyjechała do Krakowa, by na Uniwersytecie Jagiellońskim studiować polonistykę i anglistykę. Podczas studiów poznała Józefa Piłsudskiego.
Dzięki biegłej znajomości języków obcych tuż po odzyskaniu przez Polskę niepodległości została zatrudniona na stanowisku referendarza w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. To ona 16 listopada przepisała na maszynie, tłumacząc na język francuski, tekst depeszy o tym, że rodzi się Polska, który był skierowany do obcych mocarstw. Na pamiątkę tego dnia obchodzony jest Dzień Służby Zagranicznej RP.
W czym może pomóc konsul?
O służbie zagranicznej z Irminą Szmalec, konsul RP w Wilnie, rozmawiał Tomasz Bździkot.
“Praca konsularna bywa nazywana +górnictwem dyplomacji+. To bezpośredni kontakt z interesantami, z osobami, które potrzebują pomocy, wsparcia. Są to zarówno obywatele polscy, jak i obywatele innych krajów pochodzenia polskiego” – mówi konsul RP w Wilnie, Irmina Szmalec.

Na pomoc konsula można liczyć m.in. w sytuacji utraty dokumentu, poważnego wypadku lub ciężkiej choroby, aresztowania, konieczności nagłego powrotu do kraju albo zgonu. Pod pewnymi warunkami możliwa jest także pomoc finansowa albo zapomoga. W konsulacie RP można:
- wyrobić polski paszport,
- zarejestrować zagraniczne akty stanu cywilnego w Polsce w celu otrzymania polskich aktów: urodzenia, małżeństwa, zgonu,
- zarejestrować zagraniczny wyrok rozwodowy i otrzymać polski akt małżeństwa z adnotacją o rozwodzie,
- uzyskać dokumenty z niektórych polskich urzędów – akty stanu cywilnego: akt urodzenia, małżeństwa, zgonu (zarówno swoje jak i najbliższej rodziny), zaświadczenie o niekaralności z polskiego sądu, dokumenty niezbędne do zawarcia małżeństwa w innym państwie,
- zawrzeć związek małżeński przed konsulem,
- wykonać czynności notarialne, takie jak poświadczenie podpisu lub poświadczenie zgodności kopii dokumentu z oryginałem,
- wykonać tłumaczenia dokumentów urzędowych z języka obcego na język polski i odwrotnie,
- zgłosić zagubienie/kradzież polskiego dowodu osobistego i go unieważnić,
- poświadczyć polskie obywatelstwo,
- złożyć dokumentację w sprawie nabycia albo zrzeczenia się polskiego obywatelstwa,
- uzyskać pozwolenie na transport ciała lub urny do Polski,
- w okresie przedwyborczym zapisać się na wybory.
