Prezydent Litwy Gitanas Nausėda proponuje przeznaczenie większej części zysków Banku Centralnego na obronność
Prezydent Gitanas Nausėda przedstawił Sejmowi propozycję zwiększenia wpłat z zysku Banku Litewskiego do budżetu państwa, z przeznaczeniem większości tych środków na Fundusz Obrony Państwa. Prezentując poprawki do ustawy o Banku Centralnym oraz ustawy o Funduszu Obrony Państwa, prezydent podkreślił, że jest to część planów finansowania decyzji Rady Obrony Państwa dotyczącej utworzenia w latach 2026-2030 narodowej dywizji oraz innych kluczowych zdolności operacyjnych wojska.
Proponowana zmiana polega na modyfikacji sposobu przekazywania zysku Banku Litewskiego do budżetu. Po przeznaczeniu wymaganej części zysku na kapitał Banku, cała pozostała kwota trafiałaby do budżetu państwa, rezygnując z obecnej zasady, która ogranicza przekazanie do maksymalnie 70% średniego zysku z ostatnich trzech lat finansowych.
Premier Gintautas Paluckas wcześniej wyraził poparcie dla poprawek zaproponowanych przez prezydenta. W 2023 roku Bank Litewski osiągnął zysk w wysokości 23,64 miliona euro, z czego do budżetu państwa przekazano 14,38 miliona euro.
Ponadto, prezydent Nausėda przedstawił kandydaturę Remigiusa Bridekisa na stanowisko Dyrektora Departamentu Bezpieczeństwa Państwa. Obecnie Bridekis pełni funkcję zastępcy Dyrektora Departamentu.
Premier Paluckas zaznaczył, że Litwa planuje pełne wykorzystanie możliwości zaciągania pożyczek na obronność. Litwa stawia na zwiększenie wydatków na obronność, które obecnie wynoszą około 4% PKB, a w latach 2026-2030 mają wzrosnąć do 5-6% PKB. Premier podkreślił, że Litwa liczy na to, iż Komisja Europejska podejmie decyzję o umożliwieniu państwom członkowskim elastycznego podejścia do dyscypliny fiskalnej, co pozwoli na zwiększenie wydatków na obronność.
Do Sejmu wraca propozycja 5% VAT na świeże owoce, warzywa i jagody
Grupa parlamentarzystów proponuje wprowadzenie 5% stawki VAT na świeże owoce, warzywa i jagody od 1 stycznia 2026 roku. Projekt oparty jest na doświadczeniach innych krajów i ma wspierać zdrową dietę oraz rozwój rolnictwa.
W planie realizacji postanowień programu rządowego przewidziano 9% stawkę VAT dla ekologicznych owoców, jagód i warzyw oraz tych certyfikowanych w ramach krajowego systemu jakości żywności.
Autorzy zmian twierdzą, że na podstawie doświadczeń Łotwy, Polski, Francji i Niemiec obniżona stawka VAT na owoce i warzywa może przyczynić się do zdrowszej diety, rozwoju lokalnego rolnictwa i zmniejszenia szarej strefy.
Rekord Energii Elektrycznej na Litwie
Od czasu zamknięcia elektrowni jądrowej w Ignalinie w kraju wyprodukowano więcej energii elektrycznej niż zużyto, poinformował w poniedziałek operator przesyłu energii „Ligrid”.
