Zbiegłym jest 20-letni Danil Muchametow, obywatel Federacji Rosyjskiej. Sprawa budzi niepokój zarówno na Litwie, jak i w całej strefie Schengen, ponieważ dotyczy naruszenia granic tej przestrzeni.
– Prowadzone są intensywne działania poszukiwawcze. Otrzymujemy sporo informacji, także niekonkretnych, dlatego potrzebny jest czas na ich analizę i ukierunkowane działania – poinformował w środę zastępca komisarza generalnego policji Renaldas Žekonis po posiedzeniu sejmowego Komitetu Prawa i Porządku.
Jak zaznaczył, partnerzy zagraniczni zostali już poinformowani, choć nie potwierdził, czy zbieg opuścił terytorium Litwy.
– To naruszenie zasad strefy Schengen – obowiązuje tutaj określona procedura – dodał Žekonis.
Potrzeba zmian systemowych
Przewodniczący Komitetu Prawa i Porządku Julius Sabatauskas skrytykował aktualne procedury kontroli pociągów tranzytowych, uznając je za niewystarczające. W związku z incydentem minister spraw wewnętrznych Władysław Kondratowicz powołał międzyinstytucjonalną grupę roboczą, której celem będzie opracowanie nowego algorytmu reagowania na podobne sytuacje.
Rozważane są również techniczne usprawnienia, m.in. przekazywanie w czasie rzeczywistym przez „Lietuvos geležinkeliai” sygnału do policji o otwarciu drzwi wagonów w ruchu. Ułatwiłoby to lokalizację zdarzenia i natychmiastową reakcję służb. Dodatkowo, planowane jest zainstalowanie kamer i czujników na lokomotywach, co pozwoliłoby monitorować cały skład pociągu.
Jeden z wniosków grupy dotyczy także ewentualnej zmiany przepisów i kar za ucieczkę z pociągu tranzytowego.
Jak działa tranzyt z Królewca?
Przewozy osób z Rosji przez Litwę do Królewca odbywają się na mocy obowiązującego porozumienia między Unią Europejską a Federacją Rosyjską, które reguluje specjalny system tranzytowy. Straż Graniczna kontroluje dokumenty rosyjskich obywateli na granicy, dbając, by nie przekroczyły jej osoby nieuprawnione, poszukiwane lub stanowiące zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego.
Każdy podróżny musi posiadać ważne dokumenty oraz wizę lub specjalne zezwolenie tranzytowe. Lista pasażerów jest dostarczana wcześniej przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych, a ocena ryzyka rozpoczyna się jeszcze przed przekroczeniem granicy przez podróżnych.
Na trasach Kibarty–Kiena prowadzony jest monitoring składu oraz – w razie potrzeby – śledzenie pociągu przez patrol, a nawet śmigłowiec Państwowej Straży Granicznej. Policja i Służba Bezpieczeństwa Publicznego czuwają nad porządkiem i reagują na sytuacje nadzwyczajne.
To nie pierwszy przypadek
Poprzedni podobny incydent odnotowano w 2020 roku, gdy obywatel Uzbekistanu wyskoczył z pociągu w pobliżu Wilna. W wyniku nieszczęśliwego wypadku zginął.
