W obradach biorą również udział liderzy pozostałych państw regionu, w tym m.in. prezydent Łotwy Edgars Rinkeviczs, a także dyplomaci państw stowarzyszonych, w tym USA, Niemiec, Wielkiej Brytanii i Turcji. Na spotkanie przybył także niezapowiedziany wcześniej prezydent Ukrainy.
Prezydent Litwy otwierając obrady zaznaczył, że kluczowymi kwestiami rozmów będą wspólne projekty infrastrukturalne – w tym przede wszystkim energetyczne i transportowe, a także rosyjska agresja na Ukrainę. Podkreślił, że państwa Inicjatywy Trójmorza odgrywają istotną rolę we wspieraniu broniącego się Kijowa.
Nauseda oznajmił, że rozbudowa infrastruktury jest kluczowa dla bezpieczeństwa całego regionu wobec agresywnej polityki Rosji; mówił także o potrzebie koordynacji działań i budowie wspólnego cyberbezpieczeństwa. „Wobec wydarzeń i wyzwań w naszym regionie potrzebujemy silnej i dobrze połączonej Europy” – zaznaczył.
Szczyt w Wilnie to dziewiąte takie spotkanie w historii Inicjatywy Trójmorza. Poprzedni odbył się we wrześniu poprzedniego roku w Bukareszcie. Inicjatywa Trójmorza zrzesza 13 państw: Austrię, Bułgarię, Chorwację, Czechy, Estonię, Litwę, Łotwę, Polskę, Rumunię, Słowację, Słowenię i Węgry. We wrześniu ubr. do Inicjatywy dołączyła Grecja, a państwem stowarzyszonym – obok Ukrainy – została Mołdawia. W tym roku do grona strategicznych partnerów dołączyć ma Japonia.
Trójmorze jako format międzynarodowy zostało zawiązane w 2015 roku przez prezydentów Polski i Chorwacji. W ramach Inicjatywy zrealizowano kilka programów infrastrukturalnych – w tym np. gazowy interkonektor między Polską a Litwą. Inne kluczowe, wciąż realizowane programy to m.in. budowa linii kolejowej Rail Baltica, łączącej Polskę i wszystkie kraje bałtyckie, czy Via Carpatia, trasa łącząca wschodnie regiony państw Trójmorza.
Zapraszamy do przeczytania rozmowy Tomasza Bździkota z dr hab. Łukaszem Murzynem, prezesem Fundacji Sztuki Trójmorza oraz dziekanem Wydziału Sztuki Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
“Kultura to część gospodarki”. Powołanie Sieci Współpracy Kulturalnej Inicjatywy Trójmorza
