Wyniki głosowania i obowiązki nowego wiceprzewodniczącego
W tajnym głosowaniu kandydaturę Raimondasa Šukysa poparło 60 posłów, 18 było przeciw, a 10 wstrzymało się od głosu.
Jak zapowiedział podczas posiedzenia, polityk będzie odpowiedzialny za:
- koordynację działalności kontroli parlamentarnej,
- monitorowanie realizacji orzeczeń i wniosków Trybunału Konstytucyjnego,
- analizę przypadków pokrywających się kompetencji komisji i komitetów oraz systematyzowanie działań Sejmu.
– „Jest potrzeba lepszej koordynacji i systematyzacji informacji o planowanych działaniach oraz skuteczności ich wdrażania” – powiedział R. Šukys.
Zwrócił też uwagę, że urząd kontrolera Sejmu zbyt mało uwagi poświęca skargom obywateli, zwłaszcza dotyczącym nadużyć urzędników państwowych i biurokracji.
Doświadczenie i ścieżka polityczna Raimondasa Šukysa
Raimondas Šukys jest doświadczonym politykiem. W przeszłości pełnił funkcje ministra spraw wewnętrznych oraz zdrowia, a w latach 2008–2010 był już wiceprzewodniczącym Sejmu.
Karierę polityczną rozpoczął w ruchu obywatelskim Rinkimai 96, później należał do Związku Liberałów, był również kontrolerem parlamentarnym, a przez pewien czas związany był z Litewską Partią Zielonych.
Zmiana kandydatury i kulisy decyzji
Początkowo partia „Nemuno aušra” planowała zgłosić kandydatury Raimondasa Šukysa i Roberta Puchowicza. Ten drugi zrezygnował jednak z ubiegania się o stanowisko, by nadal kierować sztabem partii w wyborach samorządowych w 2027 roku.
Sam lider ugrupowania, Remigijus Žemaitaitis, który wcześniej zabiegał o stanowisko w prezydium Sejmu, pozostanie przewodniczącym frakcji parlamentarnej.
Žemaitaitis zapowiedział rezygnację z osobistych ambicji w zamian za wsparcie koalicjantów dla inicjatywy ustawodawczej mającej na celu odtajnienie części nazwisk współpracowników KGB. Premier Gintautas Paluckas podkreślił jednak, że decyzja o nieprzedstawieniu jego kandydatury nie miała związku z tą inicjatywą, lecz z faktem, że Žemaitaitis jest oskarżony w sprawie o podżeganie do nienawiści wobec Żydów i negowanie Holokaustu.
Drugi kandydat „Świtu Niemna” – wkrótce głosowanie
Na razie Sejm głosował tylko nad jedną kandydaturą. Druga – Daiva Žebelienė, również z ramienia „Świtu nad Niemnem”, obecnie przebywa w podróży służbowej. Parlament ma się zająć jej kandydaturą w późniejszym terminie.
Do tej pory jedno z miejsc w prezydium Sejmu zajmowała Agnė Širinskienė, która po przejściu do frakcji Demokratów zrzekła się funkcji.
Tło polityczne i układ koalicyjny
Po wyborach parlamentarnych w październiku ubiegłego roku koalicję rządzącą utworzyły:
- Litewska Partia Socjaldemokratyczna,
- „Świt nad Niemnem
- oraz Związku Demokratów „W Imię Litwy”
Obecnie rządząca większość dysponuje 86 mandatami w 141-osobowym Sejmie.
Zgodnie z regulaminem Sejmu, przewodniczący parlamentu może mieć do siedmiu zastępców. Po mianowaniu Raimondasa Šukysa obsadzono już sześć z tych stanowisk.
