
W Ejszyszkach 9 marca o godz. 16:00 w Centrum Rozrywki i Biznesu (ul. Ąžuolų g.3) odbędzie się otwarcie wystawy „Deklaracji Sumner Welles – 80”. Wystawa poświęcona stuleciu stosunków dyplomatycznych między Stanami Zjednoczonymi a Litwą. Ekspozycja odzwierciedla polityczne i dyplomatyczne wsparcie USA, które Litwa i jej północni sąsiedzi odczuwali podczas okresu okupacji sowieckiej. Deklaracja Sumner Welles – to dokument opisujący wysiłki USA na rzecz wsparcia Litwy w walce o przywrócenie wolności i państwowości, opublikowany 23 lipca 1940 r. przez Benjamina Sumner Welles, wówczas pełniącego obowiązki sekretarza stanu. Nazwana na cześć polityka, który ją zainicjował, deklaracja ogłasza, że Stany Zjednoczone oficjalnie nie uznały aneksji państw bałtyckich przez Związek Radziecki w okresie zimnej wojny. Deklaracja podpisana 23 lipca potwierdza, że polityczna walka Litwy o przywrócenie państwowości w czasach sowieckich nie ustała ani na chwilę.
Wystawa archiwalnych dokumentów i fotografii poświęcona 80. rocznicy Deklaracji Sumner Welles rozpoczęła swoją podróż po Litwie latem 2021 roku, upamiętniając 30. rocznicę przywrócenia stosunków dyplomatycznych między Stanami Zjednoczonymi a Litwą. Po raz pierwszy wystawa została otwarta w bibliotece – muzeum Prezydenta Valdasa Adamkusa w Kownie, później prezentowano ją w okręgu Szawle w bibliotece publicznej im. P. Wiszyńskiego, w okręgu kłajpedzkim w bibliotece publicznej im. Ieva Simonaitytė, muzeum regionu Pasvalys i Centrum Kultury w Wisaginie. W 2020 roku Litwa obchodziła 80. rocznicę Deklaracji Sumner Welles, symbolu politycznego i dyplomatycznego wsparcia USA dla krajów bałtyckich. Z tej okazji Ministerstwo Spraw Zagranicznych Republiki Litewskiej oraz Ambasada USA w Wilnie zainicjowały wystawę, dokumentującą zaangażowanie Stanów Zjednoczonych na rzecz wolności Litwy w czasach okupacji sowieckiej.
Wystawę z okazji 80. rocznicy Deklaracji Sumner Welles przygotował Departament Historii XX wieku Litewskiego Instytutu Historycznego wraz z Ministerstwem Spraw Zagranicznych Republiki Litewskiej. Dokumenty i fotografie zostały pobrane z Litewskiego Państwowego Centralnego Archiwum, Kancelarii Sejmu Republiki Litewskiej, ELTA, Kancelarii Prezydenta Republiki Litewskiej, Departamentu Stanu USA, Litewskiego Muzeum Morskiego oraz z publicznie dostępnych źródeł internetowych.
Organizatorem wystawy jest Ambasada USA w Wilnie oraz Centrum Rozrywki I Biznesu w Ejszyszkach. Ekspozycja będzie czynna do 31 marca. Odwiedzający wystawę muszą założyć maski oddechowe FFP2.