Projekt zmian w ustawie o środkach restrykcyjnych w związku z agresją na Ukrainę przygotowało Ministerstwo Spraw Zagranicznych i został on poparty przez rząd, choć premier Gintautas Paluckas stwierdził, że bez zgody wszystkich państw regionu, wprowadzenie sektorowych sankcji samodzielnie przez Litwę nie miałoby sensu.
Zgodnie z proponowanymi zmianami, rząd mógłby stosować dwa rodzaje sankcji: zamrożenie aktywów i ograniczenia sektorowe.
Po wejściu w życie ustawy możliwe byłoby wprowadzenie eksportowych ograniczeń odnoszących się do towarów, technologii, usług i oprogramowania, które mogą być wykorzystywane przez rosyjskie lub białoruskie wojsko, a także sektory obronne i bezpieczeństwa oraz rozwój przemysłu.
Rząd lub upoważniona instytucja określaliby konkretne osoby fizyczne i prawne oraz organizacje objęte tymi środkami, kierując się kryteriami zawartymi w ustawie.
Zamrożenie funduszy i zasobów nie obejmowałoby osób już objętych sankcjami UE.
Projekt przewiduje pięć kryteriów stosowania sankcji wobec osób fizycznych oraz trzy w odniesieniu do eksportu i dwa do importu.
Szef litewskiej dyplomacji Kęstutis Budrys, inicjator projektu, podkreślił, że potrzeba nowych regulacji stała się widoczna zimą, gdy procedura przedłużenia sankcji w UE zaczęła się blokować.
Sankcje Unii są przedłużane jednomyślnie, jednak obecnie istnieje obawa, że Węgry mogą sprzeciwić się ich kontynuacji.
„Jeśli UE nie przedłuży sankcji, rozważamy dwa scenariusze: plan B – koordynację działań przez 26 państw, i plan C – wprowadzenie sankcji krajowych” – wyjaśnił szef litewskiej dyplomacji, Kęstutis Budrys.
Według raportów agencji BNS, Litwa chce, by w przypadku braku porozumienia na forum UE, podobne sankcje wprowadziły także inne państwa sąsiadujące z Rosją i Białorusią, aby utrudnić tamtejszym towarom wejście na rynek UE przez ląd i podnieść koszty handlu.
Budrys dodał, że Łotwa, Estonia i Polska mają już mechanizmy umożliwiające wprowadzenie takich sankcji, gdyby było to konieczne.
UE od 24 lutego 2022 roku, kiedy Rosja rozpoczęła pełnoskalową inwazję na Ukrainę, przyjęła 17 pakietów sankcyjnych wobec Rosji. Obejmują one zarówno osoby fizyczne, jak i poszczególne sektory gospodarki Kremla.
Litwa również wprowadziła własne sankcje wobec obywateli Rosji i Białorusi: ograniczając ich wjazd i prawo pobytu, zaostrzając kontrole na granicach, zakazując przywozu i wywozu hrywny zza wschodniej granicy, a także importu produktów rolnych i pasz pochodzących z Rosji i Białorusi. Rosjanie bez zezwolenia na pobyt nie mogą kupować nieruchomości na Litwie.
