Zgodnie z zasadami uzgodnionymi przez Parlament Europejski i Radę Europejską, cyfrowe prawo jazdy stanie się głównym formatem prawa jazdy w UE.
Na Litwie pilotażowy projekt cyfrowego prawa jazdy realizują Departament Informacji i Łączności (IRD), państwowa instytucja „Regitra” oraz firma zajmująca się car-sharingiem „CityBee”.
„Testujemy interoperacyjność. Powiedzmy, że ja, jako obywatel Litwy, (…) przedstawiam to prawo jazdy kontrolującemu w innym kraju, na przykład policji, i oni skanują je za pomocą swojego oprogramowania. (…) Sprawdzają, czy wszystkie parametry zostały poprawnie zeskanowane, czy są wszystkie niezbędne informacje, czy nie ma błędów, czy zapewniona jest zgodność itd.” – powiedziała Vilma Misiukonienė, kierowniczka projektu „Potential” realizowanego przez IRD, w rozmowie z BNS.
Nowe narzędzie komunikacji między instytucjami a kierowcami
Cyfrowe prawo jazdy będzie dostępne w cyfrowym portfelu UE – aplikacji mobilnej, która zostanie pobrana na smartfon i będzie zawierać również inne dodatkowe usługi.
Zgodnie z słowami kierowniczki projektu „Potential”, cyfrowe prawo jazdy będzie zgodne z normami ISO i zawierać będzie ważne informacje dla kierowców: stan uprawnień do prowadzenia pojazdów, kategorie, okres ważności i inne dane związane z prowadzeniem pojazdów.
Ponadto, jak zaznaczyła, cyfrowy portfel UE może stać się nowym sposobem komunikacji między organami wydającymi prawo jazdy a jego posiadaczem: kierowcy mogliby otrzymywać istotne powiadomienia dotyczące wygasających ważności prawa jazdy, badań zdrowotnych, przeglądów technicznych pojazdów i innych.
Dostępność do 2028 roku
Wstępnie przewiduje się, że cyfrowy portfel będzie dostępny dla obywateli Litwy do 2028 roku.
Na pytanie, ile państwo przeznaczy na realizację projektu cyfrowego prawa jazdy, Misiukonienė odpowiedziała, że takie obliczenia jeszcze nie zostały przeprowadzone.
„Wiem, że (…) przeprowadzana jest analiza wstępna. (…) Ale w innych państwach, wiem, że już te koszty zostały oszacowane. (…) Wysokość inwestycji jest bardzo zróżnicowana. (…) Inne państwa, w tym Finlandia, zaczęły przygotowania już w 2020 roku. (…) Tak więc inwestowali tam ponad 10 milionów w te projekty” – dodała.
Propozycje nowych regulacji
Preliminarne uzgodnienia muszą zostać oficjalnie zatwierdzone przez Radę Europejską i Parlament Europejski.
Po wprowadzeniu tych nowości, kierowcy nadal będą mieli prawo do ubiegania się o fizyczny dokument.
Na poziomie UE uzgodniono także inne nowe zasady, które będą obowiązywać we wszystkich krajach Wspólnoty: sankcje za prowadzenie pojazdu na podstawie zakazu, surowsze kary dla młodych kierowców, nowe wymagania dotyczące lepszego przygotowania kierowców oraz inne ustalenia, jak poinformował biuro Parlamentu Europejskiego na Litwie.
Obecnie, jeśli kierowca straci prawo jazdy za kilka naruszeń przepisów drogowych w innym kraju UE niż ten, w którym zostało wydane, kara zazwyczaj jest stosowana tylko w kraju, w którym popełniono wykroczenie.
Po wejściu w życie nowych zasad, państwa UE będą musiały niezwłocznie informować się wzajemnie o decyzjach dotyczących odebrania prawa jazdy, związanych z poważnymi naruszeniami przepisów ruchu drogowego.
W ramach tego porozumienia państwa UE będą zachęcane do wprowadzenia polityki całkowitej nietolerancji dla alkoholu i narkotyków, a także pozostawienie możliwości skrócenia okresu ważności prawa jazdy dla osób starszych (w wieku 65 lat i starszych).
Instytucje UE proponują również surowsze sankcje dla młodych kierowców za prowadzenie pojazdów pod wpływem alkoholu, nieprzypięcie pasów bezpieczeństwa lub niewłaściwe przypięcie dziecka.
