Ministerstwo energetyki Białorusi właśnie poinformowało, że pierwszy ładunek paliwa został dostarczony na plac budowy elektrowni jądrowej w Ostrowcu. Paliwo jądrowe jest przeznaczone dla pierwszego z dwóch budowanych bloków jądrowych. W komunikacie została podana informacja, że dostawa została zabezpieczona i znajduje się pod ochroną wojsk Białorusi. W odpowiedzi Litwa wezwała Mińsk do wstrzymania rozpoczęcia działalności elektrowni.
„Paliwo zostało już dostarczone, co oczywiście nie sprawia wiele radości, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że Białoruś nie podpisała umowy z Litwą w sprawie informowania i ostrzegania o incydentach jądrowych. (…) Z drugiej strony możemy być zadowoleni, że nasze propozycje w sprawie tego, co się dzieje tuż za granicą Litwy są słyszalne zarówno w Brukseli jak i w stolicach naszych sąsiadów”- powiedział we wtorek Jarosław Niewierowicz.
Według niego, stanowisko Litwy w sprawie bojkotu planowanej produkcji energii elektrycznej w Ostrowcu popierają Estonia i Polska, oraz Minister Energetyki i Środowiska Ukrainy Olga Buslavets. „Dla nas jest również bardzo ważne, że Łotwa przyjęła zasadnicze stanowisko, iż bezpieczeństwo jest kluczową kwestią w energetyce jądrowej. Wspominał o tym nie raz prezydent Łotwy ”- zapewnił J. Niewierowicz.
Litwa dąży do podpisania wspólnej deklaracji politycznej przez państwa bałtyckie w sprawie ograniczenia niebezpiecznego i nieprzejrzystego importu energii elektrycznej, jednak Łotwa jak dotąd odmawia tego. Rząd Łotwy uznał, że jeśli Litwa zaprzestanie handlu energią elektryczną z Białorusią, Łotwa przejdzie na handel energią elektryczną z Rosją ze względów technicznych i ekonomicznych. Może to otworzyć możliwość wprowadzenia energii elektrycznej z Ostrowca na rynek bałtycki.
,,Istnieje skoordynowane memorandum polityczne między trzema krajami bałtyckimi a Komisją Europejską, które szczegółowo określa tę kwestię. W tym memorandum brakuje jeszcze podpisu Łotwy, ale najważniejsze jest to, że zgadzamy się, że bezpieczeństwo jest najważniejsze i że wraz z projektem synchronizacji do końca 2025 r. ten problem zostanie rozwiązany samoistnie ”- wyjaśnił J. Niewierowicz.
W kwietniu zakończyły się gorące próby reaktora w Ostrowcu, jeszcze bez zawartości paliwa wewnątrz. Zgodnie z najnowszym harmonogramem, pierwszy blok elektrowni ma rozpocząć pracę we wrześniu.Litwa twierdzi, że Białoruś buduje elektrownię jądrową 50 kilometrów od Wilna, pomimo wymogów bezpieczeństwa.
