• Litwa
  • 25 sierpnia, 2017 6:04

Dzień w pigułce: Kłajpeda należy do Litwy, urodziny św. Faustyny

Piątek ma przynieść nieznaczną poprawę pogody. Termometry pokażą około 20 stopni Celsjusza, synoptycy nie prognozują deszczu.

zw.lt
Dzień w pigułce: Kłajpeda należy do Litwy, urodziny św. Faustyny

fot. BNS/Lukas Balandis

Prezydent Dalia Grybauskaitė wspólnie z prezydentem Niemiec Frankiem-Walterem Steinmeierem złoży wizytę w Pułku Szkoleniowym im. Hetmana Janusza Radziwiłła w Rukle, gdzie odbywają służbę żołnierze z Niemiec i innych krajów NATO. W Rukle będzie obecny także minister ochrony kraju Raimundas Karoblis. Premier Saulius Skvernelis spotka się z prezydentem Niemiec wcześniej w Wilnie.

Minister oświaty i nauki Jurgita Petrauskienė weźmie udział w konferencji poświęconej sytuacji oświaty na Litwie. Podczas konferencji prasowej przedstawi nowości nadchodzącego roku szkolnego i przyszłe zmiany w kształceniu średnim.

Minister spraw zagranicznych Linas Linkevičius w Oslo weźmie udział w spotkaniu ministrów państw nordyckich i bałtyckich.

W Polsce tego dnia obchodzony jest Dzień polskiej żywności.

Co wydarzyło się 25 sierpnia:

458 – W Indiach został ogłoszony traktat Lokavibhaaga, w którym pojawił się współczesny symbol liczby 0
1530 – urodził się Iwan IV Groźny, wielki książę moskiewski, car Rosji (zm. 1584)
1599 – Wydano drukiem Biblię w tłumaczeniu ks. Jakuba Wujka
1609 – Galileusz zademonstrował Wenecjanom swój pierwszy teleskop
1657 – Potop szwedzki: wojska polsko-niemieckie odbiły po oblężeniu Kraków
1768 – Kapitan James Cook wypłynął z Anglii na statku Endeavour w swój pierwszy rejs dookoła świata
1905 – urodziła się Faustyna Kowalska, polska zakonnica, mistyczka, święta (zm. 1938)

1925 – Weszła w życie Konwencja Kłajpedzka – międzynarodowa umowa między Litwą a mocarstwami sprzymierzonymi (Wielką Brytanią, Francją, Włochami i Japonią), do której dołączono trzy załączniki (Statut Kraju Kłajpedzkiego, uregulowania portowe oraz tranzytowe). Według umowy okręg Kłajpedy miał należeć do Litwy na zasadach autonomii prawnej, sądowej, administracyjnej i finansowo-podatkowej. Pozostawiono obok litewskiego niemiecki jako język urzędowy. Art. 15 zabraniał bez zgody stron zmian w wykonywaniu suwerennej władzy. Aneks do umowy (Statut) określał ustrój wewnętrzny autonomii: przewidziano dwuwładzę gubernatora Kłajpedy mianowanego przez prezydenta Litwy oraz liczącego 5 członków Dyrektoriatu wybieranego przez Sejmik Kłajpedzki bezwzględną większością. Gubernator miał być wyznaczany przez prezydenta za akceptacją sejmiku, sprawował kontrolę nad działalnością Dyrektoriatu. Wybory do organu ustawodawczego miały się odbywać co trzy lata, pierwsze przeprowadzone w październiku 1925 r. Okręg Kłajpedy wybierał do sejmu ogólnolitewskiego w Kownie 5 posłów. W aneksie portowym postanowiono, że za nadzór nad portem i jego rozwój odpowiada strona litewska, wspomagana przez dyrekcję portu złożoną z trzech członków (po jednym mianowanym przez rząd Litwy, Ligę Narodów i Dyrektoriat Kraju Kłajpedzkiego). W załączniku tranzytowym przewidziano generalną swobodę tranzytu przez terytorium okręgu. W 1925 r. Kłajpedę zamieszkiwało 142 tys. mieszkańców, określających się w 27% przypadków jako Litwini, 24% jako Kłajpedzianie i 42% jako etniczni Niemcy. Kontrowersję budziła nowo powstała kategoria kłajpedzian: Litwa uważała ich za zgermanizowanych Litwinów, Niemcy za lokalny odłam narodu niemieckiego.

1930 – Utworzono drugi rząd Józefa Piłsudskiego
1961 – Rozpoczął się I Międzynarodowy Festiwal Piosenki w Sopocie
1971 – Władze radzieckie podjęły decyzję o likwidacji Cmentarza Orląt Lwowskich
1991 – Białoruska Rada Najwyższa proklamowała niepodległość Białorusi (od ZSRR)

PODCASTY I GALERIE