Insurekcja kościuszkowska, która wybuchła w 1794 roku w Polsce i na Litwie i mająca na celu obronę Konstytucji 3 Maja oraz przeciwstawienie się drugiemu rozbiorowi Rzeczypospolitej, została krwawo stłumiona przez wojska rosyjskie.
Najtragiczniejszym epizodem Insurekcji kościuszkowskiej była obrona Warszawy, znana również jako Rzeź Pragi. 4 listopada 1794 roku ponad 20-tysięczna armia rosyjska w czasie zaciekłych walk zajęła Pragę – przedmieście Warszawy, leżące na lewym brzegu Wisły, którego broniło ok. 3 tys. żołnierzy Królestwa Polskiego, ok. 5 tys. warszawiaków i ok. 8 tys. żołnierzy korpusu WKL wojsk Rzeczypospolitej.
Dokładne liczby nie są znane, ale zgodnie ze współczesnymi ocenami historyków podczas tych walk zginęła większość żołnierzy broniących Warszawy i około 20 tys. ludności cywilnej.
Wspólna obrona Warszawy była jednym z najbardziej bohaterskich epizodów wspólnej walki Litwinów i Polaków o wolność obu narodów.
Obrona Pragi była ostatnią bitwą Insurekcji kościuszkowskiej. Była to też ostatnia bitwa wojska WKL – po kilku tygodniach powstanie zostało ostatecznie stłumione, a po trzecim rozbiorze Rzeczypospolitej z 1795 roku nie pozostało ani WKL, ani jego wojska.
Ambasada Republiki Litewskiej w RP celem upamiętnienia żołnierzy wojska WKL, którzy w 1794 roku bohatersko polegli podczas obrony Warszawy przed oddziałami rosyjskimi, zainicjowała powstanie tablicy pamiątkowej na warszawskiej Pradze. Inicjatywa była szczerze poparta przez przedstawicieli Sejmu RP, Kościoła katolickiego i Stowarzyszenie Potomków Sygnatariuszy Aktu Unii Lubelskiej.
Zapadła decyzja, aby taką tablicę umieścić na jednej ze ścian Kościoła Matki Bożej Loretańskiej w Warszawie (ul. Ratuszowa 5A). Kościół znajduje się w pobliżu miejsca, w którym w listopadzie 1794 roku mieściły się reduty oddziałów WKL. J.E. Biskup Warszawsko-Praski Romuald Kamiński uprzejmie zgodził się na pokrycie kosztów związanych z wykonaniem tablicy pamiątkowej.