W przedwojennej Polsce w którego skład wchodziło Wilno, pierwszy program radiowy został wyemitowany 1 lutego 1925 roku ze stacji nadawczej Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego w Warszawie. Ta data uważana jest za początek polskiej radiofonii. Z kolei 18 kwietnia 1926 roku rozpoczęła regularną emisję pierwsza polska stacja radiowa – obecna Jedynka.
W Wilnie historia radia rozpoczyna się w końcówce 1927 r., gdy na Zwierzyńcu wynajęto budynek dla rozgłośni i wzniesiono dwa maszty 45-metrowe, na których rozpięto antenę.
Oficjalne otwarcie radiostacji wileńskiej (po kilku tygodniowych próbach) nastąpiło 15 stycznia 1928 roku. Uroczystości rozpoczęły się od transmisji mszy z Bazyliki Wileńskiej. Poświęcenie stacji nastąpiło o 17 00. Wygłoszono kilka okolicznościowych przemówień. Po odegraniu Mazurka Dąbrowskiego przed mikrofonem wystąpił chór „Echo” a „Sonety Krymskie” Adama Mickiewicza recytował Juliusz Osterwa.
W latach 1936–1937 w rozgłośni pracował Czesław Miłosz.
Rozgłośnia wileńska swój program nadawała do 16 września 1939 r.
Pod władzą litewską program stacji w Wilnie został wznowiony 8 listopada 1939, natomiast pod władzą niemiecką program stacji, emitowany w językach niemieckim i polskim funkcjonował od lipca 1941 do marca 1942.
W pełni polska rozgłośnia radiowa w Wilnie odrodziła się w 1992 r. Założycielem i prezesem Radia Znad Willi jest prawnik, polityk i działacz społeczności polskiej na Litwie Czesław Okińczyc.
Od 30 lat Radio Znad Wilii jest nieodłącznym elementem życia Polaków na Litwie. Jako jedyne polskie radio poza granicami kraju nadajemy z Wilna w częstotliwości 103,8 MHz przez 24 godziny na dobę.
Radio patronuje różnym aktywnościom, wspiera wydarzenia związane z Wilnem i Wileńszczyzną, a także jest rzecznikiem i środowiskiem budowy trudnego porozumienia ponad podziałami.
Początki Radia Znad Wilii
30 lat temu, 1 lipca 1992 r. o godz. 14, rozległ się pierwszy sygnał Radia Znad Wilii.
„Po tym, jak niepodległość Litwy zostało uznane przez świat, podjąłem decyzję założenia polskiej rozgłośni na Litwie. Czerpałem inspirację z polskich rozgłośni prywatnych i publicznych w Polsce. Rozmawiałem wówczas z premierem rządu litewskiego Gediminasem Vagnoriusem i doszliśmy do porozumienia w sprawie częstotliwości radia, pomieszczeń. Kolejnym sukcesem było odnalezienie dyrektora. Został nim Walery Tankiewicz, który kierował nowo utworzonym zespołem. Wielką rolę w tym czasie odegrała również moja asystentka, Irena Wojciechowska,
która pracuje razem ze mną do dziś. W końcu mieliśmy – częstotliwość, zgrany zespół, pomieszczenie i najlepszy potencjał intelektualny Polaków na Litwie. Z tego miejsca wyruszyliśmy i projekt Radio Znad Wilii wszedł w życie!“ – wspomina prezes Radia Znad Wilii Czesław Okińczyc.
Polska rozgłośnia na Litwie
Radio Znad Wilii wspólnie z portalem zw.lt wspiera oraz nagłaśnia wszelkie inicjatywy Polaków na Litwie – od biznesu poprzez kulturę i sport aż do drobnych imprez lokalnych. Obejmujemy patronatem medialnym wielu przedsięwzięć kulturalno-rozrywkowych w Wilnie, na Wileńszczyźnie.
Aktywnie przyczyniamy się również do tworzenia bliskiej relacji polsko-litewskiej.
„Radio Znad Wilii niesie ze sobą mocny kapitał polsko-litewski. Naszą główną grupą docelową oczywiście są Polacy w Wilnie i na Wileńszczyźnie. Według obecnych danych Departamentu Statystyki jest nas 180 tys. osób. Oczywiście za pośrednictwem mediów cyfrowych docieramy na cały świat m.in. do Polski, Ameryki, Kanady. Technologie pozwoliły na to, żeby docierać na różne kontynenty i przedstawiać punkt widzenia z Wilna trochę dalej” – twierdzi dyrektor generalny Radia Znad Wilii Mirosław Juchniewicz.
