Zdaniem organizatorów metafora Atlantydy doskonale obrazuje cel całego przedsięwzięcia. Sedno litewskiej Atlantydy przedstawił w swojej twórczości mieszkający w Wilnie polski pisarz Józef Mackiewicz (1902-1985) oposując życie w Wilnie w czasach II wojny światowej. Tu stale spotykał przedstawicieli różnych narodów: Litwinów i Polaków, Rosjan, Białorusinów i Ukraińców. Rozmawiając ze sobą, tworzyli oni wizje przyszłości wolnej Litwy, Polski, Białorusi czy Ukrainy i strategie współżycia narodów. Wilno dla intelektualistów tych narodów było miejscem ożywienia duchowego, centrum regionu, które najlepiej pasowało do omówienia planów współczesności i przyszłości.
„Inicjując cykl dyskusji z wybitnymi ludźmi regionu dążymy do zrealizowania swojego, mamy nadzieję, że także i państwa, marzenia – uczynić Wilno i Litwę tym, czym były kiedyś – centrum dialogu i współpracy w regionie” – piszą autorzy cyklu.
Dzisiaj na Litwie coraz większą popularność zyskuje dyskurs antyeuropejski. Następuje zwrot od takich wybitnych myślicieli XX wieku jak Czesław Miłosz, Jerzy Giedroyc, Milan Kundera czy Leonidas Donskis. Pomysłodawcy cyklu dyskusji są przekonani, że pielęgnowane przez tych ludzi idee „Małej Europy” dzisiaj są aktualne jak nigdy wcześniej, i chcą kontynuować te tradycje.
Przybyć do Wilna i w Bibliotece Narodowej podzielić się swoimi rozważaniami zgodził się niejeden intelektualny lider regionu: polski dysydent, historyk, publicysta Adam Michnik, dysydent, pisarz, historyk ukraiński Taras Wozniak, prezes Fundacji „Pogranicze” Krzysztof Czyżewski, dyrektor „Naszej niwy” Andrej Dynko z Białorusi.
3 lipca odbędzie się piersze spotkanie z cyklu „Litwa i region sąsiedztwa wschodniego”. Jego gościem będzie pisarz, reżyser, prezes Fundacji „Pogranicze” Krzysztof Czyżewski. Temat rozmowy brzmi: „O współpracy regionalnej inaczej”. Rozmowę poprowadzi historyk Aurimas Švedas. Spotkanie odbędzie się w językach polskim i litewskim z tłumaczeniem symultanicznym.
Krzysztof Czyżewski jest znanym polskim intelektualistą należącym do tej rzadkiej kategorii ludzi, którzy uważają, że takie pojęcia jak centrum czy peryferia zależą od ludzi mieszkających w konkretnych miejscowościach. Jeszcze w roku 1991 na siedzibę Fundacji „Pogranicze” wybrał on jedno z najbardziej prowincjonalnych miasteczek Polski – Sejny, a w 2011 roku za własne środki przeniósł siedzibę do odnowionego dworu w Krasnogrudzie, który kiedyś należał do krewnych Czesława Miłosza.
Mieszkając i pracując w zapomnianym przez Boga zakątku, zyskał on międzynarodowe uznanie. Czyżewski jest laureatem odznaczeń państwowych wielu krajów, w tym Litwy, w 2000 roku był jednym z kierowników projektu „Kraków – Europejska Stolica Kultury”, a w roku 2016 – „Wrocław – Europejska Stolica Kultury”. Te suche fakty biografii Krzysztoda Czyżewskiego wskazują, że rozmowa będzie ciekawa.
Spotkanie odbędzie się 3 lipca o godzinie 17.30 w Litewskiej Bibliotece Narodowej im. Martynasa Mažvydasa, w sali konferencyjnej (5 piętro).
