We czwartek (16 listopada) w Muzeum Pałacu Radziwiłłów odbyło się uroczyste otwarcie wystawy „Bronisław Piłsudski. 1866-1918″.
,,Cieszę się, że z inicjatywy Instytutu Polskiego ta niezwykła wystawa pojawiła się w Wilnie. Mam nadzieję, że pozwoli ona przybliżyć Litwinom i Polakom postać Bronisława Piłsudskiego, wybitnego naukowca, zesłańca, muzealnika, wielkiego patrioty. Słysząc nazwisko Piłsudski nasze skojarzenia automatycznie kierują się ku Józefowi. Chcemy przywrócić pamięć o Bronisławie, urodzonemu w Zułowie synu tej ziemi, do dyskursu historyków, naukowców, ale także przypomnieć o nim nauczycielom, uczniom” – na wstępie powiedział pomysłodawca sprowadzenia wystawy, dyrektor Instytutu Polskiego Marcin Łapczyński.
,,Chcemy też niejako oswoić Litwinów z nazwiskiem Piłsudski, pokazując, że obaj bracia wnieśli ogromny wkład nie tylko w politykę, ale także w rozwój nauki. Wystawę o Bronisławie Piłsudskim rozpoczynamy oficjalnie cykl wydarzeń poświęconych obchodom 100. rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości” – dodał Łapczyński.
Na wystawie w Wilnie zaprezentowano trzy bloki tematyczne: kolekcja etnograficzna Bronisława Piłsudskiego w Muzeum Tatrzańskim, Wśród Ajnów oraz Zakopiańskie lata Bronisława Piłsudskiego (1906-1914). Wśród eksponatów znalazły się m.in. oryginalny strój ajnuski, fotografie, dokumenty rękopiśmienne, nagrania, materiał filmowy – w tym dokumenty do tej pory nie publikowane.
Powrót Bronisława na Litwę
,,Muzeum Tatrzańskie postanowiło w ubiegłym roku zorganizować wystawę o Bronisławie Piłsudskim z okazji jego 150. urodzin. Jest to postać kompletnie nieznana na Litwie, ale również w Polsce” – powiedziała dyrektor Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem Anna Wende-Surmiak. Jak dodała, wystawa spotkała się z ogromnym zainteresowaniem. ,,Ta wystawa osiągnęła swój cel. Polska dowiedziała się jak fantastycznego starszego brata miał Marszałek. Ogromnie się cieszę, że ta wystawa trafiła na Litwę i jestem bardzo wdzięczna Instytutowi Polskiemu za ten pomysł. To jest jakby taki powrót Bronisława na Litwę z której się wywodził” – podkreśliła Wende-Surmiak.
Podczas wystawy widzowie mogli również zobaczyć niezwykły portret Bronisława, namalowany w 1912 roku w Zakopanem przez litewskiego malarza Adomasa Varnasa. Portret powstał w czasie, kiedy Bronisław Piłsudski przebywał w Zakopanem po powrocie z kilkunastoletniego zesłania na Sachalin. Po zakończeniu I wojny światowej obraz został przewieziony do Warszawy i stał się własnością Józefa Piłsudskiego. W czerwcu 1923 r. Komitet Żołnierza Polskiego przekazał Marszałkowi Dworek „Milusin” w Sulejówku, w którym swoje miejsce znalazł także portret Bronisława i tam znajdował się do 1947 r. Wtedy, na skutek odgórnej decyzji Ministerstwa Obrony Narodowej wywiezione zostało całe wyposażenie z domu Aleksandry i Józefa Piłsudskich w nieznane miejsce. Obraz przez wiele lat uważany był za zagubiony. Został niedawno odnaleziony w Ośrodku Reprezentacyjnym Ministerstwa Obrony Narodowej, gdzie figurował jako „Portret starca w kimonie”.
Wczoraj odbyła się także litewska premiera filmu „Piłsudski Bronisław: zesłaniec, etnograf, bohater” (2017) w reżyserii Waldemara Czechowskiego.
Udział w uroczystym wydarzeniu wzięli m.in. ambasador RP na Litwie Urszula Doroszewska, przedstawiciele Ambasady Japońskiej na Litwie, dyrektor Litewskiego Muzeum Sztuki Romualdas Budrys, i, a także kuratorzy wystawy Anna Kozak, Marek Gronkowski i Leszek Dall (kurator pierwszej edycji wystawy) oraz reżyser Waldemar Czechowski.
Organizatorzy: Muzeum Tatrzańskie im. Dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem, Litewskie Muzeum Sztuki, Instytut Polski w Wilnie
