Rada ostrzega przed ograniczeniem konkurencji
Zgodnie z opinią Konkurencyjnej Rady, zakaz pracy dużych centrów handlowych w weekendy i dni świąteczne mógłby wywrzeć negatywny wpływ na konkurencję na rynku detalicznym. Zespół ekspertów zwraca uwagę, że takie ograniczenie wprowadziłoby nierówność na rynku, gdzie większe sklepy, mogące funkcjonować przez cały tydzień, uzyskałyby przewagę nad mniejszymi detalistami.
„Zamknięcie sklepów powyżej 300 m² w weekendy i święta mogłoby wywołać nieuczciwą konkurencję, w której duże centra handlowe mogłyby zwiększyć swoje ceny lub obniżyć jakość oferowanych towarów i usług, co zaszkodziłoby konsumentom” – powiedział przedstawiciel Konkurencyjnej Rady.
Ponadto eksperci zauważają, że zakaz dotyczyłby wszystkich centrów handlowych, które przekraczają wskazaną powierzchnię, a nie tylko tych z dominującą pozycją na rynku, jak sugerują niektórzy autorzy projektu.
Intencje twórców projektu – chęć ochrony praw pracowników
Celem proponowanej zmiany jest zapewnienie pracownikom większej ilości czasu na odpoczynek w dni świąteczne i weekendy, co ma pozwolić im lepiej spędzać czas z rodziną. „Celem tej inicjatywy jest zapewnienie pracownikom sektora handlowego szansy na odpoczynek i spędzenie czasu z rodziną w okresach świątecznych. Jednak eksperci wskazują, że nie ma jasności, dlaczego takie korzyści miałyby dotyczyć tylko pracowników dużych centrów handlowych” – dodaje Konkurencyjna Rada.
Wątpliwości i sprzeciw ze strony Sejmowego Departamentu Prawnego
Sejmowy Departament Prawny zwraca uwagę, że projekt wprowadzający zakaz pracy dużych sklepów w weekendy nie osiągnie zamierzonych celów. Według ekspertów, pomimo że intencją jest wspieranie mniejszych przedsiębiorstw, zakaz może mieć odwrotny skutek i wcale nie poprawi sytuacji małych sklepów, a także może naruszać konstytucyjne prawa obywateli.
„Proponowany zakaz mógłby naruszać prawo do swobody działalności gospodarczej i narazić Litwę na problemy związane z nieuzasadnionym ograniczeniem wolności gospodarczej” – twierdzi departament.
Propozycja zmian w przepisach
Zgodnie z projektem autorstwa frakcji „Świt nad Niemnem” w Sejmie, duże sklepy o powierzchni przekraczającej 300 m² miałyby zostać objęte zakazem pracy w niedzielę oraz dni świąteczne. Z kolei przedstawiciele Sejmu wskazują, że wprowadzenie takich restrykcji wcale nie poprawi sytuacji mniejszych przedsiębiorstw, a może raczej zaszkodzić większym detalistom, którzy przez cały tydzień mogą kontynuować działalność bez ograniczeń.
Wnioski i rekomendacje
Konkurencyjna Rada apeluje do twórców projektu, by przeanalizowali konsekwencje wprowadzenia zmian i zastanowili się nad mniej restrykcyjnymi alternatywami.
„Jeśli projekt nie przyniesie pożądanych korzyści, a jedynie pogłębi nierówności na rynku, powinniśmy rozważyć inne, bardziej proporcjonalne środki, które nie ograniczają konkurencji w sposób, który zaszkodziłby konsumentom” – podkreśla rada.
Debata na temat zakazu pracy dużych centrów handlowych w weekendy i dni świąteczne z pewnością będzie kontynuowana, a projekt zyska kolejne oceny zarówno ekspertów, jak i polityków. Sprawa dotyczy nie tylko interesów pracowników, ale także przyszłości rynku handlowego na Litwie, gdzie wciąż trwa wyścig o dominującą pozycję na rynku detalicznym.
