Za rozpoczęciem prac nad kontrowersyjnym projektem NT głosowało 62 posłów, 40 było przeciw, a 24 wstrzymało się od głosu – zabrakło wymaganej większości. Prace nad pozostałymi projektami mają być kontynuowane między 3 a 10 czerwca.
Podczas prezentacji zmian w ustawie o NT minister finansów Rimantas Šadžius podkreślił, że projekt ten jest jednym z najważniejszych elementów pakietu reform podatkowych i – jego zdaniem – wypracowana wersja końcowa jest „rozsądna i korzystna dla wszystkich”, nie powinna też mieć istotnego wpływu na gospodarkę.
– Rodziny o niskich dochodach nie powinny ucierpieć z powodu tego podatku, ponieważ samorządy będą miały możliwość udzielania im ulg – zaznaczył Šadžius.
– Zachęcałbym samorządy, by nie uchylały się od tej odpowiedzialności – dodał.
Minister zapewnił również, że planowana podwyżka podatku dochodowego od osób prawnych (pelno mokestis) nie powinna prowadzić do recesji gospodarczej.
– Według naszych analiz, wzrost tego podatku nie powinien mieć negatywnego wpływu na rozwój gospodarki – stwierdził.
Podczas debaty minister zaznaczył również, że podejście Państwowej Inspekcji Podatkowej do podatników musi się zasadniczo zmienić.
– Inspekcja powinna sama wyliczać zobowiązania podatkowe mieszkańców, na przykład w przypadku podatku od nieruchomości czy podatku gruntowego, i przedstawiać przejrzyste formularze deklaracji – powiedział Šadžius, dodając, że podobnego uproszczenia brakuje nawet w deklarowaniu podatku dochodowego od osób fizycznych.
Minister tłumaczył również, że likwidacja ulg VAT na opał i drewno ma skłonić mieszkańców do termomodernizacji budynków, co docelowo pozwoli ograniczyć koszty ogrzewania.
Tymczasem opozycja krytycznie odniosła się do przedstawionych propozycji.
Liberalny poseł Eugenijus Gentvilas skrytykował projekt, twierdząc, że uderza on przede wszystkim w klasę średnią. Z kolei konserwatystka Gintarė Skaistė zauważyła, że dodatkowe wpływy budżetowe nie będą w całości przekazane na potrzeby Funduszu Obrony, lecz zostaną wykorzystane również na inne cele społeczne.
Poseł frakcji mieszanej Artūras Zuokas zwrócił uwagę, że zaproponowany sposób naliczania podatku od nieruchomości nieproporcjonalnie obciąży mieszkańców dużych miast, gdzie wartość nieruchomości jest najwyższa.
Natomiast przedstawicielka Frakcji Chłopów-Zielonych i Związku Chrześcijańskich Rodzin Rita Tamašunienė ostrzegła, że likwidacja ulgi VAT na ogrzewanie oraz opodatkowanie ubezpieczeń zwiększy liczbę osób korzystających z pomocy socjalnej.
– Rodziny o średnich dochodach będą kwalifikować się do wsparcia – stwierdziła.
Pakiet reform podatkowych zakłada m.in. wprowadzenie trzech stawek podatku dochodowego od osób fizycznych – 20 proc., 25 proc. i 32 proc., podniesienie stawki podatku dochodowego od osób prawnych do 17 proc., opodatkowanie wszystkich ubezpieczeń majątkowych z wyjątkiem obowiązkowego OC samochodowego oraz wprowadzenie tzw. podatku cukrowego.
Rząd planuje przyjęcie całego pakietu do lipca, tak by nowe przepisy mogły wejść w życie od 2026 roku.
Szacuje się, że zmiany przyniosą budżetowi państwa dodatkowo 278,8 mln euro w 2026 roku i 551,9 mln euro w 2027 roku. Znaczna część tych środków ma trafić na potrzeby obronności.
