Kierownik Ambasady Rzeczpospolitej Polski na Litwie oraz chargé d’affaires RP na Litwie, Grzegorz Poznański w trakcie spotkania podkreślił znaczenie współpracy m.in. między resortami spraw zagranicznych, wewnętrznych oraz służbami zarządzania kryzysowego. Zwrócił uwagę na „flotę cieni” — jednostki działające poza rejestracją i kontrolą, omijające sankcje:
„Przejmując prezydencję po Estonii, Polska zamierza skoncentrować się na kluczowych wyzwaniach, takich jak ochrona infrastruktury krytycznej czy przeciwdziałanie działalności tzw. „floty cieni”. Są to kwestie, które wymagają dalszych, skoordynowanych działań. Warto pamiętać, że nasza rola przewodniczącego obejmuje nie tylko obszar polityki zagranicznej – mamy także możliwość inicjowania spotkań ministrów innych resortów” – powiedział kierownik Ambasady Rzeczpospolitej Polski na Litwie oraz chargé d’affaires RP na Litwie, Grzegorz Poznański
„Jeśli okaże się, że sytuacja tego wymaga, nie wykluczamy zwołania konsultacji np. ministrów spraw wewnętrznych. Równolegle bardzo istotna pozostaje codzienna współpraca praktyczna, realizowana przez wyspecjalizowane grupy eksperckie, które na bieżąco pracują nad konkretnymi rozwiązaniami” – dodał.
Ambasadorka Estonii na Litwie, Kaili Terras, wspomniała o niedawnym incydencie z rosyjskim statkiem patrolowym i napisała, że Baltic Sea Code of Conduct (kodeks postępowania) będzie jednym z narzędzi zapewnienia skoordynowanej reakcji:
„Tamto wydarzenie pokazało nam, jak ważne jest współdziałanie i jak szerokie wsparcie mamy ze strony partnerów. Musieliśmy zachować ostrożność – z jednej strony chroniąc naszą przestrzeń, a z drugiej nie dopuszczając do eskalacji. Właśnie dlatego ministrowie spraw zagranicznych państw regionu podjęli w maju decyzję o potrzebie opracowania wspólnych zasad postępowania w podobnych sytuacjach. Taki dokument pomógłby wszystkim państwom reagować spójnie i odpowiedzialnie. Najważniejszą lekcją z tego incydentu jest priorytetowe traktowanie bezpieczeństwa – oceniła ambasador. Dodała, że współpraca między krajami regionu, zwłaszcza z Finlandią, przebiega sprawnie i odbywa się na poziomie operacyjnym każdego dnia” – powiedziała ambasadorka Estonii na Litwie, Kaili Terras.
Ponad 13 państw europejskich już poparło wspólne działania przeciwko „flocie cieni” i wspiera wypracowanie jasnych procedur operacyjnych na morzu.
Czternaście państw europejskich zadeklarowało zacieśnienie współpracy w walce z tzw. „flotą cienia” – siecią statków omijających sankcje i stanowiących zagrożenie dla bezpieczeństwa morskiego. Wspólna deklaracja zakłada wypracowanie jednolitych zasad postępowania na morzu, zwiększenie przejrzystości oraz przestrzegania międzynarodowego prawa żeglugi.
Sygnatariuszami porozumienia są m.in. Polska, Litwa, Łotwa, Estonia, Niemcy, Francja, Szwecja, Finlandia, Norwegia, Dania, Holandia, Belgia, Islandia oraz Wielka Brytania. Dokument jest odpowiedzią na rosnące ryzyko incydentów z udziałem niekontrolowanych jednostek, które mogą stanowić realne zagrożenie dla żeglugi i środowiska w regionie Morza Bałtyckiego.
