„Premier już wyraził swoje stanowisko, że firmy z branży obronnej powinny działać w ramach pewnego holdingu. Może to być państwowa firma, która pełniłaby funkcję holdingową, pod którą znajdowałyby się różne obszary obronności” – powiedziała O. Mašalė w wywiadzie dla agencji BNS.
„Obecnie te firmy są rozproszone po różnych instytucjach wykonujących prawa akcjonariuszy, a pojawiają się także nowe obszary, w których wszystko może działać. Dlatego pojawiła się myśl, aby wszystko skupić pod jednym parasolem, a prace związane z tym wkrótce się rozpoczną” – powiedziała wiceminister ochrony kraju Litwy.
Jej zdaniem, państwowy holding pozwoliłby na bardziej efektywne zarządzanie firmami i skupiłby niezbędne kompetencje zarządzające, a także zapewniłby stabilność i przejrzystość dla potencjalnych partnerów.
„Ostatecznie chodzi o przejrzystość, jasne aspekty odpowiedzialności, kto za co odpowiada, i zawsze jest łatwiej, gdy mamy jednego właściciela i jest jasne, kto ponosi odpowiedzialność i kto odpowiada za dobry wynik” – powiedziała O. Mašalė.
Zgodnie z słowami wiceminister, na razie mowa tylko o holdingu, który łączyłby firmy z branży obronnej, nie obejmując firm odpowiedzialnych za infrastrukturę transportową.
„Obecnie branża obronna jest rozproszona przynajmniej między kilka różnych ministerstw, jeśli spojrzymy na państwowe firmy. Ponadto pojawiają się różne fundusze inwestycyjne państwa, w których są inwestycje, dlatego tych działań jest naprawdę wiele i zróżnicowanych” – powiedziała O. Mašalė, wiceminister ochrony kraju Litwy.
„Jesteśmy jeszcze na wstępnym etapie, w dyskusjach, jak to wszystko miałoby działać, i zobaczymy, jak wszystko się ułoży” – dodała.
Premier Gintautas Paluckas mówił, że przy wykorzystaniu krajowego i zagranicznego kapitału Litwa planuje zakładać wspólne przedsiębiorstwa i fabryki przemysłu obronnego, w których państwo także brałoby udział.
Ministerstwo Finansów obecnie zarządza fabryką broni Giraitė w rejonie kowieńskim, produkującą amunicję małego kalibru, a Ministerstwo Transportu kontroluje producenta materiałów wybuchowych „Detonas” posiadającego oddziały w Pokrojach i Nowych Okmianach.
Dodatkowo przy Ministerstwie Ochrony Kraju działa Agencja Zasobów Obrony, odpowiedzialna za zamówienia publiczne i wydatki na ten cel. W ubiegłym roku powstał nowy Departament Polityki i Innowacji Przemysłu Obronnego, który ma współpracować z przemysłem.
Przewodniczący Komisji Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Sejmu, Giedrimas Jeglinskas, wcześniej sugerował, że zarządzanie fabryką Giraitė i „Detonas” mogłoby zostać przekazane dla resortu ochrony kraju lub Ministerstwu Gospodarki i Innowacji.
BNS informowało, że niemiecki gigant przemysłu obronnego „Rheinmetall”, razem z dwiema litewskimi państwowymi firmami – firmą „Epso-G Invest” należącą do grupy energetycznej „Epso-G” oraz fabryką broni Giraitė – w tym roku rozpoczną realizację projektu fabryki amunicji artyleryjskiej kal. 155 mm w Baisogala, o wartości wstępnie szacowanej na 260-300 mln euro.
Ponadto, rząd w tym roku kontynuuje negocjacje z amerykańskim gigantem technologicznym obrony „Northrop Grumman” w sprawie instalacji linii produkcyjnej amunicji kal. 30 mm w fabryce Giraitė w rejonie Kowna. Pierwsza połowa roku ma przynieść porozumienie w sprawie założenia wspólnego przedsiębiorstwa. Inwestycje w tę linię produkcyjną mogą wynieść kilka milionów euro, ale konkretne liczby i podział akcji będą zależały od wyników negocjacji.
Litwa podpisała także protokół intencyjny z nieujawnioną ukraińską firmą w sprawie współpracy przy budowie fabryki materiałów wybuchowych RDX. Zgodnie z danymi zebranymi przez BNS, materiały te mają produkować ukraińska firma „Specialnyj khimichnyj tsentr”.
