Premier: Wydatki na obronność mogą wynieść 5,25 proc. PKB – Litwa występuje do Brukseli o wyjątek

Litwa w piątek, 2 maja, oficjalnie wystąpiła do instytucji Unii Europejskiej z prośbą o zgodę na wyłączenie z obliczeń deficytu budżetowego wydatków na obronność w wysokości 1,5 proc. PKB w latach 2025–2028. Jak poinformował przedstawiciel premiera Tadas Vinokuras, rząd już w środę przyjął stosowną uchwałę i upoważnił Ministerstwo Finansów do złożenia wniosku do Rady Unii Europejskiej.

zw.lt/BNS
Premier: Wydatki na obronność mogą wynieść 5,25 proc. PKB – Litwa występuje do Brukseli o wyjątek

fot. BNS/Skirmantas Lisauskas

– Dziś oficjalny wniosek Ministerstwa Finansów zostanie przesłany zarówno Komisji Europejskiej, jak i Radzie ministrów finansów i gospodarki państw UE (Ecofin) – powiedział T. Vinokuras.

Litwa wśród krajów ubiegających się o wyjątek

Zgodnie z opublikowaną w marcu przez Komisję Europejską tzw. Białą księgą obronności, UE proponuje złagodzenie reguł fiskalnych, umożliwiając państwom członkowskim zwiększenie nakładów na bezpieczeństwo i obronność. Główna zmiana miałaby polegać na niezaliczaniu wydatków obronnych w wysokości do 1,5 proc. PKB do deficytu budżetowego.

Dotychczas chęć skorzystania z tej możliwości wyraziło 16 państw UE, w tym Litwa. Jednak według Komisji Europejskiej do środy (1 maja) oficjalne wnioski złożyło 12 krajów – Litwa znalazła się w grupie państw, które dopełnią tej formalności później.

– Jesteśmy otwarci na kolejne wnioski – skomentował członek KE ds. gospodarki Valdis Dombrovskis.

Wydatki na obronność mają osiągnąć rekordowy poziom

Premier Gintautas Paluckas zapowiedział, że w 2025 roku wydatki Litwy na obronność mogą wynieść aż 5,25 proc. PKB. Finansowanie ma być realizowane przede wszystkim poprzez zaciąganie pożyczek, a następnie częściowo pokrywane ze wzrostu gospodarczego i podwyżek wybranych podatków.

Minister finansów Rimantas Šadžius zaznaczył, że tak wysoki poziom wydatków nie musi w pełni znaleźć odzwierciedlenia w budżecie na 2026 rok, a ostateczna decyzja Komisji Europejskiej w sprawie wyjątku powinna zapaść do lata.

G. Paluckas określił możliwość wyłączenia wydatków obronnych z deficytu jako „jedyny dobry punkt w europejskim planie obrony“.

Cel: pełnowartościowa dywizja wojskowa do 2030 roku

Jeszcze w styczniu Litewska Rada Bezpieczeństwa Narodowego zadecydowała, że do 2030 roku kraj przeznaczy dodatkowe 12–13 miliardów euro na obronność, co podniesie łączny poziom finansowania sektora do 5–6 proc. PKB. Środki te mają umożliwić rozwinięcie litewskiej armii do poziomu pełnowartościowej dywizji.

PODCASTY I GALERIE