Celem zmiany ustawy jest doprecyzowanie zasadniczej struktury armii poprzez przekształcenie istniejących stałych jednostek wojskowych, niezbędnych do utworzenia Pierwszej Dywizji Litewskich Sił Zbrojnych, a także powołanie nowych jednostek wsparcia bojowego i logistycznego, zmiana nazw jednostek wojskowych zgodnie z kultywowanymi tradycjami litewskiej armii oraz inne korekty. Projekt ustawy przewiduje również zwiększenie liczby żołnierzy zawodowych, ochotników oraz rezerwistów, a także wzrost liczby oficerów starszych stopni, generałów, admirałów i podchorążych.
„Reorganizując strukturę armii, dążymy do wzmocnienia zdolności obronnych Litwy – tworzymy nowe jednostki wojskowe, zwiększamy liczbę żołnierzy i rozwijamy głębię operacyjną, co pozwoli naszej armii działać jeszcze skuteczniej zarówno na poziomie krajowym, jak i wspólnie z sojusznikami. Pierwsza Dywizja stanie się filarem naszych sił zbrojnych, gotowym do działania w czasie kryzysu lub wojny. Jeszcze w tej sesji wiosennej sejmu przedstawimy także pakiet społeczny mający na celu poprawę warunków służby dla żołnierzy. Zmiany będą potrzebne również wewnątrz armii, aby wzmocnić motywację żołnierzy i atrakcyjność służby wojskowej” – powiedziała minister ochrony kraju Litwy, Dovilė Šakalienė.
W ramach doprecyzowania struktury armii proponuje się przekształcenie stałych jednostek wojskowych.
Pierwszą Dywizję Litewskich Sił Zbrojnych mają tworzyć trzy równorzędne brygady piechoty: brygada „Geležinis Vilkas” (Żelazny Wilk), brygada „Aukštaitija”, brygada piechoty im. Wielkiego Hetmana Litewskiego Jonas Karol Chodkiewicza „Žemaitija”, a także pułki inżynieryjny i artyleryjski, batalion rozpoznawczy. Bataliony artyleryjskie im. gen. Romualda Giedraičisa oraz gen. bryg. Motiejusa Pečiulionisa zostaną włączone w skład pułku artylerii.
Po osiągnięciu pełnej gotowości operacyjnej przez odtworzoną Pierwszą Dywizję zostaną zrealizowane cele określone w koncepcji państwowej obrony zbrojnej, umożliwiające skuteczne działanie podczas kryzysu lub wojny razem z sojusznikami z NATO.
Zdolności dywizji nadadzą armii litewskiej głębi operacyjnej, stworzą możliwość kontrataków oraz umożliwią dotarcie do zaplecza przeciwnika i jego zniszczenie – logistyki, wsparcia ogniowego, dowodzenia, łączności oraz innych kluczowych dla prowadzenia działań operacyjnych centrów.
Dowodzenie brygadami i wspierającymi je pułkami na polu bitwy będzie bezpośrednim zadaniem dowódcy dywizji. Skutecznie łącząc różne funkcje bojowe, dowódca będzie mógł nie tylko zatrzymać siły przeciwnika w danym rejonie, ale również je wypchnąć poza granice Republiki Litewskiej.
W nowelizacji ustawy przewidziano także utworzenie nowych jednostek wojskowych: w brygadzie „Geležinis Vilkas” powstanie batalion czołgów, a w brygadzie „Aukštaitija” – batalion logistyczny. Przewiduje się również utworzenie samodzielnych jednostek wspierających dywizję – batalionu rozpoznawczego, batalionu łączności i batalionu transportowego. W pułku obrony powietrznej powstaną Pierwszy i Drugi Batalion Obrony Powietrznej, a w pułku artylerii – bataliony artylerii salwowej i samobieżnej.
Do ustawy o zasadniczej strukturze armii zostanie również włączona Administracja Komendantur Wojskowych oraz Służba Obsługi Garnizonów.
Jednostki wojskowe na Litwie otrzymają też nowe nazwy. Dywizja piechoty będzie nazywana Pierwszą Dywizją Litewskich Sił Zbrojnych, pułk obrony powietrznej Sił Powietrznych zostanie nazwany Pułkiem Obrony Powietrznej im. Kazimierza Siemienowicza, a służba obrony portu i wybrzeża Marynarki Wojennej otrzyma nazwę Batalionu Fizylierów im. gen. Kazimierza Nestora Sapiehy. Służba magazynowa będzie nosić nazwę Służby Magazynowej Dywizji im. gen. dyw. Jona Sutkusa, a batalion logistyczny brygady „Geležinis Vilkas” zostanie przemianowany na Batalion Logistyczny im. gen. lejtn. Jokūbasa Jasinskisa.
Ustawa przewiduje również zwiększenie liczby personelu w systemie obrony narodowej. W perspektywie długoterminowej liczba żołnierzy zawodowych ma wzrosnąć do 20 tysięcy, ochotników do 6800, a liczba podchorążych do 600. W związku z rozmiarem i zdolnościami jednostek wojskowych zwiększy się również liczba generałów i oficerów starszych stopni. Planuje się także zwiększenie liczby rezerwistów powoływanych co roku na ćwiczenia i szkolenia.
Wszystkie planowane zmiany strukturalne i zwiększenie liczby żołnierzy będą finansowane z ogólnych środków budżetowych przyznanych resortowi ochrony kraju, natomiast zakupy niezbędnego dodatkowego uzbrojenia, sprzętu, amunicji i infrastruktury dla dywizji będą finansowane z dodatkowych środków państwowych przeznaczonych na ten cel.
