Nowy prezydent Polski a relacje polsko-litewskie – co się zmieni, a co pozostanie?

W rozmowie z Radiem Znad Wilii opiniami na temat niedzielnych wyborów prezydenckich w Polsce oraz ich potencjalnego wpływu na relacje polsko-litewskie podzielił się dr Mariusz Antonowicz, politolog z Instytutu Stosunków Międzynarodowych i Nauk Politycznych Uniwersytetu Wileńskiego.

zw.lt
Nowy prezydent Polski a relacje polsko-litewskie – co się zmieni, a co pozostanie?

fot. PAP/Paweł Supernak

Minimalne zwycięstwo Karola Nawrockiego

Wybory prezydenckie w Polsce zakończyły się minimalnym zwycięstwem Karola Nawrockiego, dotychczasowego prezesa Instytutu Pamięci Narodowej. Rekordowa frekwencja oraz głosy z zagranicy i większych miast przesądziły o wyniku.

„Karol Nawrocki zwyciężył z minimalną liczbą głosów” – przypomina dr Antonowicz.

Dr Mariusz Antonowicz, politolog z Instytutu Stosunków Międzynarodowych i Nauk Politycznych Uniwersytetu Wileńskiego, fot. Roman Niedźwiecki

Rola prezydenta w polskiej polityce

Politolog podkreśla, że głównym ośrodkiem decyzyjnym w Polsce pozostaje rząd, a nie prezydent. Niemniej jednak podkreśla, że mogą powstać napięcia między różnymi środowiskami kontrolującymi Instytuty Polskie.

„To jest kwestia, jak na dwóch portfelianach – jedna część współpracuje dobrze, ale ważne jest, jak ułożą się taktyki i strategie wobec Polski w tej sytuacji pogranicznej– twierdzi rozmówca.

Potencjalne napięcia w relacjach polsko-litewskich

Zapytany o możliwe wyzwania dotyczące mniejszości polskiej na Litwie czy kwestii historycznych, dr Antonowicz zwraca uwagę na asertywność w polskiej polityce i jej potencjalne skutki.

„Może pojawić się pokusa bycia bardziej asertywnym, co może skutkować napięciami wokół polskiej mniejszości na Litwie” – oznajmia dr M. Antonowicz.

„Kwestie historyczne raczej nie będą odgrywać aż tak ważnej roli na politycznym poziomie, choć Nawrocki reprezentuje wersję historii bardziej nacjonalistyczną i narodowo-katolicką, co może powodować napięcia w sferze polityki pamięci” – dodaje.

Stanowisko wobec Ukrainy

W najbliższym czasie prezydent Nawrocki będzie raczej postacią symboliczną, a jego realny wpływ będzie zależał od wyników kolejnych wyborów parlamentarnych.

„Karol Nawrocki podpisał deklarację Mentzena, która zawierała punkt o braku ratyfikacji ewentualnego członkostwa Ukrainy w UE, co wskazuje na możliwą zmianę kursu wobec Ukrainy

„Jednak obecny rząd będzie trudniejszy do zablokowania w działaniach na rzecz Ukrainy

Pierwsza wizyta zagraniczna i stosunki z USA

Według politologa pierwszą wizytą zagraniczną Karola Nawrockiego będą Stany Zjednoczone z przystankiem w Watykanie.

„To pokazuje wdzięczność wobec USA i chęć wzmocnienia międzynarodowego kontekstu jego działań”

Analiza wyników wyborów prezydenckich

Dr Antonowicz komentuje, że wybór Nawrockiego nie był całkowitym zaskoczeniem, ale wskazuje na porażkę strategii opozycji w walce z populizmem.

„To porażka strategii Donalda Tuska, która polegała na walce z populizmem przez stosowanie podobnych metod populistycznych.”
„Wyniki wyborów pokazują kryzys demokracji i rozczarowanie wyborców niespełnionymi obietnicami.”

Perspektywy dla polskiej społeczności na Litwie

Na pytanie o przyszłość ambasadora RP na Litwie i relacje z Warszawą, ekspert wskazuje, że do 2027 roku trudno oczekiwać większych zmian.

„Nie spodziewam się, by Nawrocki zdecydował się na kompromis czy współpracę z rządem, jeśli nie jest z jego obozu politycznego”

„Do 2027 roku najpewniej sytuacja pozostanie bez zmian”

Dr Mariusz Antonowicz politolog z Instytutu Stosunków Międzynarodowych i Nauk Politycznych Uniwersytetu Wileńskiego wskazuje na złożoność sytuacji politycznej w Polsce oraz jej wpływ na relacje z Litwą. Podkreśla jednocześnie, że mimo zmiany na stanowisku prezydenta, realne decyzje pozostają w rękach rządu, co może stabilizować sytuację w najbliższych latach.

Redakcja ZW.LT przypomina, że według oficjalnych wyników Państwowej Komisji Wyborczej kandydat popierany przez Prawo i Sprawiedliwość (PiS) – Karol Nawrocki – uzyskał 50,89 proc. głosów, a kandydat Koalicji Obywatelskiej (KO), Rafał Trzaskowski – 49,11 proc. Frekwencja w niedzielnym głosowaniu wyniosła 71,63 proc.

PODCASTY I GALERIE