Kazimierz Liplański: Jaką rolę odgrywa Stowarzyszenie Naukowców Polaków Litwy w promocji nauki?
Prof. Wojciech Stankiewicz: Nasze Stowarzyszenie powstało z myślą o promocji nauki w języku polskim i zachęcaniu młodych do dalszej kariery badawczej. Badania wykazały, że odsetek Polaków na Litwie posiadających tytuł doktora jest stosunkowo niski. Dlatego naszym celem jest nie tylko umożliwienie zdobycia wykształcenia wyższego, ale też kontynuowanie ścieżki naukowej.
K.L.: Czy nauka jest dziś doceniana, szczególnie w dobie sztucznej inteligencji?
Prof.: Sztuczna inteligencja nie zastąpi naukowców, bo opiera się na wynikach ich badań. Można ją porównać do kalkulatora – to narzędzie, które ułatwia pracę, ale nie zastępuje wiedzy i umiejętności. Aby skutecznie korzystać z AI, trzeba mieć solidne podstawy naukowe i umieć zweryfikować jej wyniki.
K.L.: Jakie są największe wyzwania dla polskich naukowców na Litwie?
Prof.: Stowarzyszenie zrzesza badaczy z różnych dziedzin – od fizyki po kryminologię. Każdy z nas działa w innym środowisku akademickim, ale problemy są podobne: finansowanie badań i organizacja konferencji. Organizujemy interdyscyplinarne wydarzenia naukowe, ale ich koszty są wysokie, więc musimy ubiegać się o dodatkowe finansowanie, takie jak środki z projektów. Niestety, nie zawsze są one pozytywnie rozpatrywane, co stanowi dodatkowe wyzwanie.
K.L.: Czy nauka może być modna? Jak zachęcić młodych do kariery naukowej?
Prof.: Zdecydowanie! Kiedyś powiedziałem, że widziałem bezrobotnych z różnych zawodów, ale nigdy bezrobotnego naukowca. Doktoranci na Litwie mogą liczyć na stypendia i dodatkowe zatrudnienie, co daje im stabilność finansową. Nauka daje ogromne możliwości, a jej prestiż rośnie. Organizujemy konkursy na najlepsze prace dyplomowe i wizyty w laboratoriach, by pokazać młodym, że to ścieżka pełna pasji i perspektyw.
K.L.: Który naukowiec był dla Pana największą inspiracją?
Prof.: Zdecydowanie Michael Faraday. Jego odkrycia w dziedzinie pól magnetycznych i elektromagnetyzmu są fundamentem współczesnej nauki. Jego wkład w rozwój technologii do dziś ma ogromne znaczenie.
„5 pytań do…” to nowa rubryka na portalu ZW.LT, w której publikowane są wywiady z Polakami z Wileńszczyzny. W ramach tej serii omawiane są ważne wydarzenia, a także kluczowe daty, które mają szczególne znaczenie dla naszej społeczności.
